هدف پژوهش حاضر، مقایسه باورهای انگیزشی، راهبردهای خودتنظیمی و عوامل شخصیتی و نقش پیش بینی کنندگی آنها بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان عادی و تیزهوش بود. بدین منظور نمونه ای به حجم ۱۳۰ نفر متشکل از ۶۰ دانش آموز تیزهوش و ۷۰ دانش آموز عادی از دانش آموزان دختر شهرستان تربت حیدریه به روش نمونه گیری تصادفی ساده و تصادفی مرحله ای انتخاب و به وسیله پرسشنامه MSLQ پنتریچ و دی گرویت (۱۹۹۰)، پرسشنامه شخصیت NEO و معدل تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش آمار توصیفی (میانگین وانحراف معیار)، تحلیل واریانس چند متغیری، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که بین دانش آموزان عادی و تیزهوش از نظر ویژگی های شخصیتی تفاوت وجود دارد. بین دانش آموزان عادی و تیزهوش از لحاظ باورهای انگیزشی و مولفه های آن تفاوت وجود ندارد. بین دانش آموزان تیزهوش و عادی به لحاظ مولفه های راهبردهای خودتنظیمی تفاوت وجود دارد. بهترین پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی درکل دانش آموزان، راهبردهای فراشناختی، با وجدانی، ارزش گذاری درونی و انعطاف پذیری بود؛ اما هنگامی که روابط به طور جداگانه، در دانش آموزان عادی و تیزهوش مورد بررسی قرارگرفت، اضطراب امتحان تنها متغیر پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی، در دانش آموزان عادی و راهبردهای خودتنظیمی، تنها متغیر پیش بینی کننده عملکرد تحصیلی در دانش آموزان تیزهوش بود.

راهبردهای خودتنظیمی, باورهای انگیزشی, ویژگی های شخصیتی, عملکرد تحصیلی, تیزهوش, عادی