حمید محمدی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل (نویسنده مسئول)
علی رضا سرگزی - مربی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
ولی اله سارانی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه زابل

زمینه و هدف:  کارایی پایین مصرف آب افزون بر هدر دادن منابع کمیاب آب موجب افزایش جریان آب و آلودگی­های زیست­محیطی نیز می­شود. تحلیل اثر افزایش کارایی مصرف آب می­تواند بعنوان ابزاری مطلوب به سیاستگذاران یاری رساند. در همین راستا این مطالعه با هدف تحلیل آثار افزایش راندمان آبیاری در میان بهره برداران استان فارس انجام شد.  روش بررسی:  در این مطالعه از رهیافت برنامه ریزی چندهدفه استفاده گردیده است.  یافته­ها:  نتایج نشان داد که اثر افزایش راندمان آبیاری بر الگوی کشت و اهداف بهره برداران شامل بازده ناخالص و ریسک بازده ناخالص و همچنین اثر آن بر ملاحظات زیست محیطی شامل مصرف آب و کودشیمیایی بررسی شد. اشتغال نیز دیگر هدف مورد توجه بود. با توجه به چندبعدی بودن آثار تحت بررسی، از رهیافت برنامه­ریزی چند هدفی استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: تحلیل سناریوها نشان داد که افزایش راندمان آبیاری موجب افزایش بازده ناخالص و مصرف کودشیمیایی و تنوع در الگوی کشت می­شود اما مساعدت چندانی به کاهش ریسک بازده ناخالص نمی­کند. همچنین مشخص شد که افزایش راندمان در منطقه استان فارس موجب افزایش اشتغال نیز نخواهد شد. بطور کلی در افزایش راندمان اگر افزایش بازده ناخالص مورد توجه قرار گیرد بیش از سایر اهداف در جهت منافع جامعه خواهد بود.

راندمان آبیاری, اهداف زیست محیطی, الگوی بهینه کشت, ریسک, استان فارس