مسعود علیمردانی - دکترای شهرسازی، استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران. (مسوول مکاتبات)
مهدی واعظی - کارشناس ارشد معماری و طراحی شهری، مدرس دانشگاه آزاد واحد اسلامشهر.

چکیده زمینه و هدف : در منابع علمی، هویت شهر دارای ابعاد مختلف عینی و ذهنی معرفی شده است که با مولفه های مختلفی در منظر و سیمای شهر بروز دارد. از سوی دیگر افزایش کیفیت و زیبایی محیط در الگوهای کالبدی منسجم، مقدمه ای در حصول هویت در شهر خواهد بود. در این مقاله پس از بازشناسی ابعاد مختلف هویت شهر و نیز تبیین مولفه های ایجادگر کیفیت و زیبایی از منابع علمی و نظریه های بزرگان طراحی محیط، سعی در ارزیابی هویتمندی قسمتی از منظر شهری اسلامشهر از نظر کابران آن داریم. روش پژوهش: بخش اول پژوهش بررسی مبانی نظری مرتبط با موضوع است . در بخش دوم پژوهش تعداد ۲۵۰ نفر از کاربران محیط به سوالات ما در زمینه های هویتی پاسخ دادند که نتایج آن به صورت کیفی و کمی با روش استدلال منطقی و تطبیق با معیارهای هویتی ارائه شده است. انتظار می رود نتایج این پژوهش چهارچوبی مناسب جهت تدوین لایحه ساماندهی هویت سیما و منظر شهری اسلامشهر و افزایش کیفیت محیط شهری باشد. یافته ها: شهر پدیده مصنوعی است که وابسته به فعالیت های انسان و روابط اجتماعی او می باشد. برای شناخت هر شهر می باید اجزای فیزیکی و غیر فیزیکی آن را مورد شناسایی قرارداد و از همدیگر تفکیک نمود. مطالعه شهر اسلامشهر بدین روش در دستور کار قرار گرفت و با شناخت همه جانبه شهر، مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از قبیل هویت شهروندان. عدم وجود تناسبات کالبدی در فضاهای شهری. عدم احساس تعلق شهروندان به محیط زندگی. عدم انطباق پذیری و سازگاری با محیط.عدم وجود تعاملات اجتماعی مورد شناسایی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری : بر اساس مطالعه میدانی انجام شده در تحقیق حاضر مشخص گردیدکه ارتباط مستقیم وتنگاتنگی بین هویت شهر وکیفیت محیط زیست ان با رفتار شهروندان ساکن در ان شهر وجود دارد. علاوه بر ان همواره هویت شهری به عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار در زمینه شناخت شهرها محسوب می گردد. بنابراین با توجه به شناخت همه جانبه از شهر اسلامشهر. راه حل مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از طریق توجه به استخوان بندی اصلی شهر. ایجاد فضاهای متنوع شهری. تنوع کاربری زمین. ارتقای هویت شهروندان. افزایش کیفیت محیط زیست زندگی. ایجاد حس تعلق به محیط در شهروندان امکان پذیر می باشد.

هویت شهری, کیفیت محیط, سیما و منظر, مولفه های هویت, ارزیابی هویت, اسلامشهر