صفورا ابرقویی - دانش آموخته کارشناسی ارشد شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
سید علی اکبر هدایتی - استادیارگروه تولید و بهره برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
رسول قربانی - دانشیار گروه تولید و بهره برداری تولید و بهره برداری آبزیان، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
حامد کلنگی میاندره - استادیارگروه شیلات، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
طاهره باقری - استادیارگروه شیلات، دانشکده شیلات، دانشگاه گنبد کاووس، گنبد، ایران.

چکیده زمینه و هدف: در میان آلاینده­های فلزی، یون نقره بسیار سمی است و بالاترین درجه سمیت را در رده بندی مواد سمی به خود اختصاص داده است. امروزه ترکیبات نقره به دلیل خواص ضد میکروبی در صنایع مختلف استفاده می­گردند. اما اثرات غیرقابل بازگشت فلزات سنگین غیرضروری همانند نقره، در بدن آبزیان غیر قابل بازگشت می­باشد. در مطالعه حاضر به بررسی اثرات تحت کشنده نیترات نقره بر پارامترهای خون شناسی و ایمنی  شناسی ماهی قرمز(Carassius auratus) به عنوان گونه مدل کپور ماهیان پرداخته شد. روش بررسی: تعداد ۱۰۵ قطعه ماهی قرمز، به صورت تصادفی در ۱۵ مخزن فایبرگلاس (۴۰۰ لیتری) قرار گرفتند (۱۲ مخزن برای غلظت­های مختلف نیترات نقره و۳ مخزن به عنوان گروه شاهد) و برای آزمون های بیوشیمیایی وخون شناسی تیمارها، ۹ ماهی به طور تصادفی از هر تیمار انتخاب شد که به طور جداگانه در معرض غلظت­های موثر  ppm ۰۱/۰، ۰۲۵/۰، ۰۵/۰ و ۱/۰نیترات نقره قرارگرفتند. شاخص­های مورد اندازه­گیری شامل: تعداد کل گلبول­های سفید (لوکوسیت)، لنفوسیت، نوتروفیل، ائوزینوفیل، تعداد کل گلبول­های قرمز (اریتروسیت)، محتوای هموگلوبین، سطح هماتوکریت، حجم متوسط گلبولی (MCV)، وزن هموگلوبین داخل گلبولی (MCH)، درصد غلظت هموگلوبین داخل گلوبولی و گلوکز سرم بود. بحث و نتیجه گیری: نتایج آزمایش نشان داد که غلظت­های مختلف نیترات نقره بر روی فاکتور­های اریتروسیتی خون ماهی قرمز در سطح ۵/۰ معنی دار بود اما بر روی اغلب فاکتور­های لوکوسیتی خون تاثیر چندانی نداشت که امر ممکن است به دلیل مقاوم بودن این ماهی نسبت به ماهیان دیگر باشد. در نهایت شاخص­های اریتروسیتی خون می­توانند به عنوان بیو­مارکرهای مناسب آلودگی نقره معرفی گردند.

آلودگی, ماهی قرمز, خون شناسی, نیترات نقره, سم شناسی