علی شرقی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران، ایران.
نازنین عظیمی فریدنی - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید رجایی تهران، ایران (مسوول مکاتبات).

زمینه وهدف: در گذشته آسایش حرارتی از طریق طراحی ساختمان و تعداد معدودی از تجهیزات ساختمانی ایجاد می شد و انتخاب فرم پوسته مناسب یکی از شیوه های مورد توجه در معماری بود. چنین شرایطی در دهه ۱۹۶۰ بسیار دگرگون شد و تامین گرمایش و سرمایش و روشنایی ساختمان از طریق تجهیزات مکانیکی و استفاده از سوخت های فسیلی جنبه ای محوری و اصلی به خود گرفت . متعاقب بحران انرژی ایجاد شده از این طریق در سال های پیشین و آلودگی های محیط زیستی، مجددا بهترین حالت گرمایش و سرمایش، توجه به طراحی ساختمان و استفاده از انرژی های پاک شد. در این شرایط، طراحی اجزای معماری به صورت مناسب می تواند، به تامین آسایش حرارتی درون محیط و در پی آن کاهش انرژی مصرفی ساختمان منجر شود. در میان این اجزا, ساختمانی، بام که نقش اساسی در تبادل حرارتی دارد اغلب نادیده گرفته شده است. روش بررسی: روش تحقیق در این مقاله بر اساس مدلینگ و مشابه سازی کامپیوتری با نرم افزارهای رویت ۲۰۱۴ وانرژی پلاس ورژن ۸.۱ صورت گرفته است. یافته ها: این پژوهش در اقلیم کوهستانی(کرج)  در مورد مقایسه میان چهار تیپ سقف غالب از جمله تخت ، یک طرفه، دو طرفه و چهار طرفه با زوایای مختلف بحث می کند. هدف آن دست یابی به فرم و زاویه بهینه سقف شیب دار در این منطقه بر  اساس متوسط دمای تشعشعی می باشد که از عوامل اصلی آسایش حرارتی است، می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج آنالیز مدل های شبیه سازی شده، سقف بهینه و مناسب ترین زاویه آن را در سقف های شیب دار  با مساحت کف ثابت با توجه به متوسط دمای متوسط تشعشعی در مدل های بررسی شده نشان می دهد. در پایان نیز به محاسبه میزان درصد صرفه جویی این سقف با  میانگین عمل کرد گرمایشی سایر سقف ها پرداخته می شود.

معماری, فرم سقف, آسایش حرارتی, دمای متوسط تشعشعی, صرفه جویی در انرژی