مصطفی میرآبادی - دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران (مسوول مکاتبات)
علی حسین عبدی قلعه - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

زمینه  و هدف: افزایش جمعیت، توسعه صنعت و رشد کمی و کیفی کالاهای مصرفی موجب افزایش میزان پسماندهای تولیدی شده است. طبق گزارشات بخش خدمات شهری شهرداری بوکان، روزانه به طور متوسط ۱۸۹تن زباله تولید می شود، به طوری که سرانه تولید پسماندهای عادی به ازای هر نفر چیزی در حدود ۶۴۰ الی ۸۲۰ گرم در روز می­باشد که نسبت به متوسط کشور ایران با معادل ۶۰۰ تا ۸۰۰ گرم در روز، کمی بالاتر است. لذا انتخاب محل دفن یکی از مراحل و اهداف مهم در مدیریت پسماندهای جامد شهری بوکان می باشد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی– تحلیلی بوده، لذا ضمن شناخت کامل معیارهای مکان یابی ازجمله خطوط ارتباطی، فاصله ازنقاط روستایی و شهری، حریم آب های سطحی، فاصله از گسل، کاربری زمین، شیب و جهت شیب که نقشی اساسی دارند، با استفاده از منطق بولین و وزن گذاری لایه ها به وسیله مدل AHP در نرم افزار GIS اقدام نموده و در نهایت به انتخاب بهترین مکان جهت دفن پسماند می پردازد. نتایج: نتایج نظر سنجی از کارشناسان در مدل AHP نشان داد که معیار هیدرولوژی با وزن ۲۳۵/۰، مهم ترین معیار  و معیار کاربری اراضی با وزن ۰۲۳/۰ به عنوان کم اهمیت ترین معیار شناخته شدند. هم چنین پس از استخراج لایه های اطلاعاتی معیارها از روی نقشه ها و اولویت بندی محدوده های مکان یابی در ۵ طبقه، معلوم شد که پهنه های اولویت دار قابل توجهی جهت دفن پسماند در شهرستان بوکان وجود دارند که در نهایت محدوده ای با مساحت ۱۳۸ هکتار انتخاب شد. محدوده انتخاب در حدفاصل شهر بوکان و سیمینه و در سمت جنوب روستای کانی شقاق قراردارد. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی، با توجه به نتایج پژوهش حاضر، می توان اظهار نمود که با تلفیق دو روش  بولین و مدلAHP، تا حد قابل قبولی محدوده های اولویت دار برای مکان یابی تعیین می شوند.

پسماند، بوکان، مکان یابی، GIS, AHP