رتبه بندی عملکرد HSE شرکت های گاز با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه

زمینه و هدف : صنایع نفت و گاز با توجه به کیفیت و کمیت مواد خام، بینابینی و محصولات جانبی و نهایی، هم­چنین دارا­بودن سه مشخصه پیچیدگی بالا، قابلیت انعطاف پایین و آسیبپذیری زیاد از دیدگاه HSE جزء صنایع بحرانی محسوب شده و بروز یک حادثه در آن می­تواند از جنبههای انسانی، زیست محیطی و اقتصادی فاجعهبار باشد. هدف اصلی از این پژوهش ارزیابی کمی شرکت­های گاز از لحاظ وضعیت عملکرد سیستم مدیریت HSE و رتبهبندی آنها به کمک روش  تصمیمگیری چند شاخصه بود تا بدین وسیله ضمن نمایان ساختن نکات ضعف و قوت هر یک، انگیزه لازم برای رقابت و ارتقای هر چه بیشتر سطح مدیریت HSE آنها فراهم گردد. روش بررسی: در این تحقیق ضمن بازدیدهای میدانی متعدد از واحدهای مختلف تابعه شرکت ملی گاز ایران، مشاهده فرآیندها و مصاحبه با مدیران و افراد با تجربه در زمینه HSE کلیه پارامترهای دخیل در امور ایمنی، بهداشت و محیطزیست آنها شناسایی و  طبقهبندی گردید. در گام بعدی شاخصهای سختی کار در این واحدها تعیین گردید. سپس با استفاده از روش TOPSIS نسبت به وزندهی و امتیازبندی پارامترهای مذکور اقدام گردید و در نهایت ۴ شرکت عمده و مادر انتقال گاز، پالایشگاه، گاز استانی و مهندسی و توسعه که هر یک واحدهای فرآیندی متعددی را در زیرمجموعه خود دارند، ارزیابی کمی شدند. یافته­ها: نتایج این بررسی جامع نشان داد که شرکت­های گاز استانی، مهندسی و توسعه، انتقال گاز و پالایشگاه به ترتیب حایز امتیازهای ۷۴/۰، ۵۵/۰، ۴۰/۰ و ۱۹/۰ از یک گردیدند. بحث و نتیجه­گیری: در این  تحقیق به منظور مقایسه عملکرد شرکت­های گاز ۲۹ شاخص(۲۳ شاخص HSE و ۶ شاخص سختیکار) تدوین گردید و از روش­ TOPSIS (یکی از روش­های تصمیم گیری چند شاخصه) به منظور رتبه بندی شرکت­های مذکور استفاده گردید.

Keywords:

شاخص ایمنی , بهداشت و محیط زیست , صنعت گاز , ممیزی , روش تصمیم گیری چند شاخصه , روش TOPSIS