سارا میرزایی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه علم و صنعت ایران
محسن سعیدی - دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده مهندسی عمران، گروه آب و محیط زیست، (مسئول مکاتبات)
نادر شریعتمداری - دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده مهندسی عمران، گروه خاک وپی
حسین فخرایی - پژوهشکده مدیریت بحران، دانشگاه صنعتی مالک اشتر

زمینه و هدف: آلودگی خاک و منابع زیرزمینی به فلزات سمی، از مهم­ترین مشکلات زیست محیطی است و تهدیدی برای سلامت موجودات زنده به­شمار می­رود. کروم از جمله فلزات سنگین موجود در سایت­های صنعتی است که به دو صورت کروم شش ظرفیتیCr(VI) به صورت سمی و با تحرک بالا و کروم سه ظرفیتیCr(III) با خاصیت جذب سطحی بالا به خاک مشاهده می شود. یکی از روش های جدید پاک سازی خاک، تلفیق روش الکتروکینتیک و استفاده از دیواره های نفوذ پذیر واکنشی (PRB) است. در این تحقیق تاثیر کنترل شرایط pH بر بهبود فرایند الکتروکینتیک در حضور دیواره نانوآهن، جهت حذف کروم(VI) از خاک رس آلوده مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی:خاک رس کائولن آلوده به کروم شش ظرفیتی در غلظت ۳۰۰ میلی گرم در کیلوگرم تحت شش سری آزمایش مورد تصفیه و پاکسازی قرار گرفت. آزمایشهای الکتروکینتیک برای پاکسازی خاک با آب و بافرهای کنترل کننده pHدر آند و کاتد در مقادیر pH  ۲ و ۴ در حالات با و بدون استفاده از دیواره نانو آهن انجام گردیدند. نتایج:  استفاده از دیواره نانو، بازده احیای کروم(VI) را حدود ۲۰% افزایش داد. نتایج همچنین نشان داد در pH پایین تر و شرایط اسیدی در حضور دیواره نانو آهن بازده احیای کروم(VI)  تا حدود ۸۲% افزایش یافته­است. نتیجه گیری: نتایج به­دست آمده و مقایسه آن با نتایج تحقیقات دیگر در جداسازی کروم نشان داد استفاده از روش الکتروکینتیک و تلفیق آن با دیواره­های نفوذ­پذیر واکنشی و استفاده از محلول­های بافر درکنترل شرایط pH در مخازن تاثیر مثبتی در افزایش بازده جداسازی کروم از خاک دارد. همچنین کنترل pH در مخازن آند و یا آند-کاتد به نحو قابل ملاحظه­ای بر بازده احیای کروم موثر است. 

الکتروکینتیک, نانو آهن, کروم شش ظرفیتی, خاک رس, کنترل pH