صالح محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی مکانیک ماشینهای کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
بهمن نجفی - استادیار، گروه مهندسی مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل.

زمینه و هدف: از پارامترهای کیفی احتراق سوخت, اندیس دیزل می­باشد که نشان­دهنده­ی درجه­ی آرام­سوزی و کیفیت سوخت دیزل است. یکی از روش­هایی که بدون صرف هزینه و زمان زیاد می­توان این پارامتر را اندازه­گیری نمود استاندارد ASTM D ۶۱۱ است. روش بررسی: در این تحقیق از هفت نوع روغن­گیاهی (ذرت، سویا، سبوس برنج، هسته انگور، زیتون، آفتابگردان و کلزا) برای تولید سوخت بیودیزل با استفاده از الکل اتانول و به روش ترنس­استریفیکاسیون استفاده ­گردید. در راستای به دست آوردن اندیس دیزل، اندازه گیری نقطه ی آنیلین و درجه ی API لازم می باشد. اندازه گیری نقطه ی آنیلین نیز بر اساس استاندارد ASTM D ۶۱۱-۰۴ انجام شد. در این آزمایش­ها از گازوییل به­عنوان سوخت مبنا استفاده شد. یافته­ها: نتایج حاصل نشان داد که مقادیر اندیس دیزل سوخت های بیودیزل تولید شده از ترکیبات اتیل استر اسیدهای چرب, در بازه ۴۵-۳۸ می­باشد در حالی­که سوخت گازوییل دارای اندیس دیزل ۵۶/۵۱ می­باشد. همچنین نتایج نشان داد که چگالی سوخت های بیودیزل به مراتب بالاتر از سوخت گازوییل است که باعث کاهش درجه­ی API شده است. نتیجه­گیری و بحث: سوخت های بیودیزل حاصل از اتیل استر اسیدهای چرب از لحاظ کیفیت احتراق، اختلاف کمی در درجه آرام­سوزی نسبت به سوخت گازوئیل دارند. مقادیر اندیس دیزل نمونه سوخت های بیودیزل بجز کلزا و سویا به گازوییل نزدیک­ است. این نتایج نشان می­دهد که سوخت های اتیل استر اسیدهای چرب می­تواند جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی باشند. 

بیودیزل, اتیل استر اسیدهای چرب, اندیس دیزل, درجه ی API