سعید ورامش - دانشجوی دکتری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس (مسوول مکاتبات).
سید محسن حسینی - استاد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس
کیومرث سفیدی - استادیار، دانشکده فناوری های نوین کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

جنگل­کاری یکی از مناسب ترین روش­ها برای افزایش پتانسیل ترسیب کربن می باشد که در سال های  اخیر مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. این تحقیق در پارک جنگلی چیتگر تهران و با هدف ارزیابی مقدار ترسیب کربن در بیومس (اندام­های هوایی و زیرزمینی)، لاشبرگ و خاک (در اعماق ۱۵-۰ و ۳۰-۱۵ سانتی­متری) توده های ۴۰ ساله سرو نقره ای، اقاقیا و زمین بایر اطراف (شاهد) انجام گرفت. نمونه برداری به صورت تصادفی- سیستماتیک و درقالب ۱۰ پلات تودرتو در هر توده انجام گرفت. نتایج نشان داد مقدار ترسیب کربن در توده اقاقیا ۳۵/۴۹۳ تن در هکتار بود که به طور معنی داری (p< ۰.۰۱) بیشتر از توده سرو نقره ای (۸۲/۳۲۸ تن در هکتار) و زمین بایر (۸/۱۰ تن در هکتار) برآورد شد. تنه درختان بیشترین سهم (۶۱ درصد در توده اقاقیا و ۵۶ درصد در توده سرو نقره ای) را در ترسیب کربن کل داشت. درصد شن، نیتروژن و اسیدیته خاک نیز مهم­ترین عوامل موثر بر کربن آلی خاک بودند. ارزش اقتصادی حاصل از ترسیب کربن توسط توده های مذکور به ترتیب ۲۰ و ۵/۳ میلیون دلار محاسبه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که جنگل کاری نقش مهمی در افزایش پتانسیل ترسیب کربن اکوسیستم ایفا می­کند و با توجه به این که پتانسیل ترسیب کربن در بین گونه­های مورد بررسی متفاوت بود، بنابراین تعیین و به کارگیری مدیریت مناسب در انتخاب گونه­ها برای بهبود حاصل­خیزی و در نتیجه افزایش ترسیب کربن و کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم اهمیت فوق العاده­ای در جنگل­کاری دارد.

ترسیب کربن, جنگل کاری, بیومس, خاک, سرو نقره ای, اقاقیا