مریم مظاهری - استادیار دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران.
امین گرامی - دانشجوی پزشکی عمومی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران
عزیز کسانی - دانشیار دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران.

با وجود آنکه آمار دقیقی از تعداد موتورسیکلت در سطح کشور وجود ندارد، ولی به نظر میرسد، به علت ماهیت غیرایمن این وسیله (نداشتن حفاظ برای سرنشینان و عدم تعادل در هنگام سوانح ترافیکی) و همچنین افزایش روزافزون استفاده از آن، بروز سوانح ترافیکی مرتبط با موتورسیکلت در کشور به سرعت رو به افزایش باشد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت اپیدمیولوژیک حوادث ترافیکی منجر به مرگ در موتورسواران شهر دزفول در سال ۱۳۹۴-۱۳۹۷ انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و مقطعی بود که در سال ۱۳۹۹ انجام شد. جامعه آماری شامل فوتشدگان ناشی از حوادث ترافیکی با موتورسیکلت بودند که گواهی دفن آنها توسط پزشکی قانونی شهرستان دزفول صادر شده بود. نمونه های مورد بررسی بصورت سرشماری از آمار موجود در پزشکی قانونی و طی سالهای ۱۳۹۴-۱۳۹۷ انتخاب شدند که برابر با ۱۴۱ نفر بودند. پس از ورود اطلاعات در چک لیست محقق ساخته، مطابق اهداف مطالعه ، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش ۲۴ تجزیه و تحلیل و انالیزشدند. بیشترین قربانیان را افراد زیر ۳۰سال با %۵۶/۷ و کمترین افراد را ۴۰-۵۰ ساله ها با %۹/۹موارد تشکیل می دادند. علت مرگ در % ۶۳/۸ موارد ضربه به سر، در % ۲۶/۲ موارد مولتیپل تروما، در ۵/۷ %موارد خونریزی و % ۴/۳ سایر علل بود. % ۹۷/۹ از بیماران مرد و % ۲/۱ زن بوده و بیشترین فوتهای ناشی از سوانح ترافیکی مربوط به شهریور و مهر و آبانماه و همچنین بیشتر قربانیان موتورسوار مربوط به سال ۱۳۹۷ برابر با ۴۴ نفر بود. شغل ۶۴/۵ %متوفیان آزاد و % ۱۲/۱ محصل بود. سطح تحصیلات ۲۸/۴ %متوفیان ابتدایی و% ۲۵/۵ دیپلم بود. % ۵۰/۴ حوادث در شهر و % ۴۹/۶ حوادث در جاده های برون شهری اتفاق افتاده، و زمان حادثه در ۳۶/۲ %موارد بین ۱۸ عصر تا ۲۴ شب و در % ۳۲/۶ موارد بین ۱۲ ظهر تا ۱۸ عصر را شامل می شد و در ۸۳ %موارد متوفی راننده و در ۱۷ %موارد متوفی را سرنشینان تشکیل می دادند. اکثر حوادث ترافیکی در موتورسواران مربوط به گروه سنی جوانان و نوجوانان و مولد اقتصادی کشور می باشد بنابراین توجه به این گروه در جهت کاهش مرگ و میر و ناتوانی اهمیت زیادی دارد. همچنین با توجه به علل مرگ موتورسواران و ضربه به سر که علت مرگ بیشتر سانحه دیدگان می باشد، بایستی فرهنگ سازی مناسب با مداخلات آموزشی صورت پذیرد. در کنار آن با وضع و اجرای سخت گیرانه قوانین دقیق ترافیکی، استفاده اجباری از کلاه ایمنی و اتخاذ سیاستهای سختگیرانهتر جهت صدور گواهینامه برای موتورسیکلت سواران اقداماتی جهت اصلاح رفتارهای رانندگی و کاهش رخداد سوانح، اجرایی گردد.

وضعیت اپیدمیولوژیک، حوادث ترافیکی منجر به مرگ، موتورسوار.