بهمن خلیفه بناروانی - دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)
رضا سمیع زاده - دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

کتاب جامع الحکمتین(تالیف:۴۶۲ ه.ق) ناصرخسرو(۳۹۴ -۴۸۱ه.ق) یکی از نوشته های فارسی در قرن پنجم هجری است. این کتاب بر پایه قصیده ای فارسی سروده خواجه ابوالهیثم گرگانی که در آن سوالاتی فلسفی، کلامی، منطقی، طبیعی و... پرسیده، نوشته شده است. ناصرخسرو کتاب را به درخواست علی بن الاسد، امیر بدخشان نوشته و در آن سوالات مطرح شده در قصیده را بر مبنای دیدگاه اهل دو حکمت، یعنی فلاسفه و اهل تاویل یا اهل تایید( حکمای اسماعیلی) پاسخ گفته است. از این کتاب تا کنون تنها یک نسخه شناخته شده است که در کتابخانه ایاصوفیه در استانبول ترکیه نگهداری می شود. تنها تصحیح کتاب جامع الحکمتین نخستین بار در سال ۱۳۳۲ ه.ش به کوشش دکتر محمد معین و پروفسور هانری کربن بر مبنای همان تک نسخه به دست آمده، انجام شده است. اکنون در این مقاله، پس از مقابله مجدد همان نسخه با متن چاپ شده، برخی نکات اصلاحی و پیشنهادهای جدید به خوانندگان عرضه می شود.

جامع الحکمتین, ناصرخسرو, تصحیح متن