علیرضا جعفری - دانشگاه شهید بهشتی

گرچه در اکثر آثار ادبی تمام نقاط دنیا رد پای پول و مسائل اقتصادی دیده میشود، اما قائل شدن رابطهای عمیق و ناگسستنی بین پول، اقتصاد و ادبیات حرکتی است عجیب و نامانوس؛ عجیبتر و نامانوستر اینکه چنین رابطهای را در شعر عرفانی فارسی جستجو کنیم. و این کاری است که در این مقاله انجام خواهد شد. نکته دیگر این است که در اکثر آثار انتقادی ادبی درباره شعر، رمان و غیره، تقریبا هیچ توجهی به جنبه استعاری پول و اقتصاد در این آثار نمیشود. بنابراین یکی از مسائل مهمی که این مقاله به آن خواهد پرداخت، نشاندادن حضور پررنگ پول، طلا، و مسائل اقتصادی به مثابه استعاره در این آثار خواهد بود. همچنین این مقاله نگرش مولانا نسبت به زبان شعر را به طور مختصر بررسی خواهد کرد. نکته دیگری که در این مقاله حائز اهمیت است، ارزش تاریخی این پژوهش در حوزه ادبیات فارسی است؛ زیرا نه در تاریخ ادبیات فارسی و نه در تاریخ نقد ادبی ایران، تاکنون به شعر مولانا و شاعران قدیم و جدید دیگر، از این دیدگاه نگریسته نشده. پس این رویکرد میتواند پنجرهای باشد به سوی دیدگاهها و تفسیرهایی متفاوت از آنچه تاکنون وجود داشته است.

پول, ادبیات, زبان, رابطه پول و ادبیات, شعر عرفانی فارسی