حمایت دیپلماتیک از اشخاص حقیقی دو تابعیتی (نمونه موردی: خانم نازنین زاغری)

حمایت دیپلماتیک، حمایتی است که یک دولت نزد دولتی دیگر، به منظور جبران خسارتی که بر اثر ارتکاب عمل متخلفانه بین المللی به یکی از اتباع او؛ اعم از حقیقی یا حقوقی وارد شدهاست، به عمل می آورد. اشخاص حقیقی امروزه در حقوق بین الملل تا حدودی به طور مستقیم حضور پیدا کرده اند و به سبب همین حضور حقوقی به آنها تعلق گرفته و مسئولیتهایی نیز بر عهده آنها قرار گرفته است. در این تحقیق تلاش بر آن است که حضور فرد حقیقی دو تابعیتی در عرصه حقوق بین الملل مورد بررسی قرار گیرد. هدف از پژوهش بررسی حمایت دیپلماتیک از اشخاص حقیقی دو تابعیتی، تحلیل شرایط لازم برای پذیرش درخواست از سوی دولت متبوع و همچنین ارائه دیدگاه های تازه کمیسون حقوق بین الملل در خصوص حمایت دیپلماتیک و بررسی تحلیلی حمایت دیپلماتیک با بررسی پرونده نازنین زاغری میباشد. روش تحقیق روش کتابخانه ای و اسنادی بوده است، و نگارنده با مطالعه منابع حقوقی موجود شامل کتابها، مقاله ها، پایان نامه ها و اسناد به زبانهای فارسی و مراجعه به سایتها و اینترنت و نشریه ها و خبرنامه ها و سپس با جمع بندی مطالب گردآوری شده و ارائه نظرات خویش اقدام به تدوین تحقیق نموده است. نگارنده در انجام تحقیق مذکور، درصدد بوده است تا علاوه بر تبیین موضوع، به بررسی شرایط اعمال حمایت دیپلماتیک از اشخاص حقیقی، ساز و کارهای این نهاد مهم حقوق بین الملل را در جهت حمایت از حقوق اتباع شناسایی و طرح نموده و در زمینه ایجاد چارچوب حقوقی نوین، توسط کمیسیون حقوق بین الملل با هدف حمایت از حقوق فردی و جبران فوری وکامل خسارات مادی ومعنوی اتباع به نتیجه نهایی دست یابد. سوالی که مطرح است اینست که حمایت دیپلماتیک از اشخاص حقیقی دو تابعیتی چگونه است و چه شرایطی دارد؟ و فرضیه اصلی مطرح شده در این تحقیق بیان میکند دولت متبوع فرد میتواند منوط به وجود رابطه تابعیت و طی مراحل جبران خسارت داخلی، از تبعه خود در برابر دولت متبوع دیگر و نیز دولت ثالث حمایت دیپلماتیک کند. درباره پرونده نازنین زاغری شخص دوتابعیتی که در کشور ایران بازداشت شده است موارد حمایت دیپلماتیک از طرف کشور انگلستان قابل قبول نبوده و امکان اعمال اجرا ندارد. قوانینی که برای حمایت از حقوق افراد وضع میشود همچنان دارای نقایص و ایراداتی میباشد که در این بین افراد دو تابعیتی یا چند تابعیتی و حتی بیتابعیت دارای شرایط خاص تر و مشکل تری می باشند و دارا بودن تابعیت موثر در این بین شکل تازهای به این قوانین دادهاست. این نتایج برگرفته از تحلیل و تجزیه و بررسیهای نگارنده تحقیق بوده است.

Keywords:

شخص حقیقی , شخص حقوقی , حمایت دیپلماتیک , دوتابعیتی , حقوق بین الملل