طاهره ناجی - گروه علوم پایه، دانشکده داروسازی و علوم دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران.
همایون حسین زاده - موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محمود نصرالله زاده - گروه علوم پایه، دانشکده شیمی، دانشگاه قم، قم، ایران
سیما رستمی - گروه علوم پایه، دانشکده داروسازی و علوم دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران
زیبا کلوئی - گروه علوم پایه، دانشکده داروسازی و علوم دارویی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران

نانوذرات طلا (Au NPs) پلت فرم منحصر به فردی را برای کاربردهای پزشکی ارائه می دهند . لذا کاربردهای وسیعی در زمینه-های مختلف صنعتی، پزشکی و دارویی پیدا کرده اند و به سبب همین اندازه ذره ای، قدرت نفوذ بافتی بالایی دارند، بنابراین بررسی سمیت این ذرات از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از انجام این مطالعه بررسی اثر نانو ذرات طلا بر ساختار فراسلولی تخمدان و تغییرات سطوح هورمون های جنسی در جنس ماده است. به منظور سنجش تاثیرات نانو ذره طلا بر هورمون های استروئیدی و تغییرات بافت تخمدان در ماهی مولی سیاه، پس از کلرزدایی آب آکواریوم ها، ماهیان با میاگین وزن ۰.۴±۲ گرم، در آکواریوم ها رهاسازی شده و بعد از اندازه گیری (pH، درجه حرارت، سختی آب و Do)، آزمایشات در ۶ گروه کنترل ۱: (شاهد دست نخورده)، کنترل ۲: (حلال آب مقطر) و ۴ گروه تیمار، که هر گروه شامل ۲۰ قطعه ماهی ماده بالغ بود، انجام گرفت و به هر گروه از تیمارها نانو ذره طلا در ابعاد ۱۰-۵ نانومتر در دوزهای ppm ۵/۲، ۵، ۱۰ و ۲۰ و به حجم ۰.۰۲ میلی لیتر به مدت ۲۰ روز به صورت یک روز در میان و به روش داخل عضله تزریق شد بعد از گذشت ۴۸ ساعت از آخرین تزریق، ماهی ها تشریح و بافت تخمدان جهت بررسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی جداسازی شد. علاوه بر این جهت اندازه گیری میزان هورمون های جنسی از مایعات میان بافتی نمونه ها استفاده شده و در نهایت با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری One Way ANOVA ماهیان در گروه کنترل و تیمار از نظر نوسانات هورمونی و تغییرات بافتی مقایسه شدند. نتایج مطالعه حاکی از تغییر سطوح هورمون های جنسی در نتیجه تزریق نانوذرات طلا و تخریب بافت تخمدان در اثر نانو ذره طلا بود. نانو ذره طلا در غلظت های مختلف با کاهش معنی دار ۱۷بتا استرادیول عصاره بافتی در غلظت های ppm ۵، ۱۰ و ۲۰ در جنس ماده همراه بود(۰.۰۵≤p). تصاویر میکروسکوپ نوری حاکی از تخریب بافت تخمدان ممانعت از رشد و بلوغ گامت ها بود. بر اساس تصاویر میکروسکوپ الکترونی در گروه ppm۲۰ نانو ذره آشفتگی و فاصله زیاد در بین وزیکول های زرده ای مشاهده شد و وزیکول های زرده ای در اندازه کوچک باقی ماندند و تخریب هسته ی سلول فولیکولی مشاهده شد.

بافت تخمدان ، ماهی مولی سیاه، نانو ذره طلا