وحیده نجفی - گروه شیمی، دانشکده شیمی ومهندسی شیمی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی وفناوری پیشرفته کرمان، ایران
زهرا حسنی - گروه مواد نو، پژوهشکده مواد، پژوهشگاه علوم وتکنولوژی پیشرفته وعلوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی وفناوری پیشرفته کرمان، ایران
مهدی یوسفیان - گروه شیمی، دانشکده شیمی ومهندسی شیمی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی وفناوری پیشرفته کرمان، ایران

آپوپتوز یک فرایند بسیار منظم است که برای حفظ هموستاز و توسعه سلولی بسیار مهم است. این فرآیند هنگامی اتفاق می افتد که سلول ها دیگر قادر به انجام عملکردهای خود نباشند از طریق آپوپتوز می توان سلول های آسیب دیده، سلول های بالقوه خطرناک و سلول های قدیمی را از بین برد. بااین حال در سرطان سلول ها به آپوپتوز مقاومت می کنند و این یکی از بارزترین علائم سرطان در انسان محسوب می شود. یک استراتژی درمانی سرطان طراحی تنظیم کننده هایی است که باعث می شوند مرگ سلولی را تقویت کنند و رشد سلول را متوقف کنند. اعضای خانواده پروتئین های (Bcl-۲) نقش مهمی در تنظیم آپوپتوز دارند و بر اساس مشارکت در فرایند آپوپتوز به دو دسته طرفدار آپوپتوز و ضدآپوپتوز طبقه بندی می شوند. و دارای چهار موتیف حفاظت شده (BH۱-BH۴)می باشند. دامنه های BH۱-BH۳ یک شیار آب گریز را تشکیل می دهند که نقش مهمی در فعالیت ضدآپوپتوز BCL-۲ دارد. رویکردهای متنوعی برای هدف قراردادن این پروتئین ها دنبال شده است ازجمله مولکول های کوچک که مستقیما با دامنه BH۳ متصل می شوند. یکی از این مولکول های کوچک ونتوکلاکس است که با میل ترکیبی بالا به پروتئین BCL-۲ متصل می شود و در سال ۲۰۱۶ برای درمان لوسمی لنفوسیتی مزمن توسط FDA تاییدشد. در این پژوهش، مطالعات داکینگ مولکولی به منظور تعیین بهترین حالت اتصال ونتوکلاس و داروهای طراحی شده در جایگاه اتصال پروتئین و تخمین انرژی پیوندی به وسیله نرم افزار AutoDock ورژن ۴,۲,۶ انجام شد. از بین مشتقات طراحی شده mod-۵ انرژی اتصال منفی تری نسبت به داروی ونتوکلاکس نشان داد بنابراین می توان نتیجه گرفت که این مشتق قدرت مهارکنندگی بهتری نسبت به سایر لیگاندها خواهد داشت و می تواند خواص دارویی مطلوبی داشته باشد.

آپوپتوز، پروتئین BCL-۲، داکینگ مولکولی، ونتوکلاکس