علی مهرابی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم دامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
امیرداور فروزنده شهرکی - استادیاران بخش علوم دامی دانشگاه آزاد خوراسگان
اکبر پیرستانی
غلامرضا قلمکاری

یکی از موضوعات مهم مورد بررسی در طول سالیان اخیر، توجه به حفظ سلامتی گاوهای شیری پر تولید می باشد. عواملی مانند تغذیه نامناسب، عوامل بیماری زا و همچنین اختلال در مراحل فیزیولوژیک نرمال بدن به دلایل مختلف باعث رشد ضعیف بدن و در نهایت کاهش تولید دام می شوند. با توجه به نقش مهم سلنیوم در افزایش عملکرد تولیدی، تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات استفاده از مخمر سلنیوم بر میزان تولید و ترکیبات شیر (چربی، پروتئین و سلول های بدنی) در گاوهای شیری صورت گرفت. بدین منظور در این آزمایش 40 راس گاو چند شکم زایش نژاد هلشتاین از 3 هفته قبل از زایمان در قالب یک طرح کاملا تصادفی به دو گروه 20 تایی تقسیم شدند: گروه اول ( شاهد ) با جیره فاقد مکمل مخمر سلنیوم و گروه دوم ( آزمایش ) با جیره ی حاوی 300 میلی گرم مخمر سلنیوم در هر کیلوگرم جیره در روز به ازای هر راس گاو تغذیه شدند و بعد از زایمان هر گروه 20 تایی به دو گروه 10 تایی تقسیم شدند که یک گروه مخمر سلنیوم را تا هفته چهارم شیردهی دریافت می کرد و گروه دیگر از جیره فاقد سلنیوم تغذیه می شدند. نتایج آزمایش نشان داد که افزودن مکمل مخمر سلنیوم به جیره بر روی میزان تولید تاثیر معنی داری نداشت( 05 / P >0 ) ولی درصد پروتئین شیر در هفته های چهارم و هشتم شیردهی به ترتیب در گاوهایی که فقط قبل از زایمان و در گاوهایی که فقط بعد از زایمان مخمر سلنیوم دریافت کرده بودند نسبت به سایر گروه ها افزایش معنی داری داشت. همچنین درصد چربی شیر در هفته چهارم شیردهی در گاوهایی که قبل و بعد از زایمان و در گاوهایی که فقط بعد از زایمان مخمر سلنیوم دریافت کرده بودند نسبت به گاوهایی که فقط قبل از زایمان مخمر سلنیوم دریافت کرده بودند بطور معنی داری افزایش یافت( 05 / P <0 ). افزودن مکمل مخمر سلنیوم باعث بروز اختلاف معنی داری در کاهش تعداد سلول های بدنی شیر بین گاوهایی که قبل و بعد از زایمان وگاوهایی که فقط قبل از زایمان مخمرسلنیوم دریافت کرده بودند، شد( 05 / P <0 ). براساس نتایج حاصل از این تحقیق این چنین می توان اظهار داشت که گاوهایی که مخمر سلنیوم را قبل و بعد از زایمان دریافت کردند درصد چربی بیشتر و تعداد سلول های بدنی کمتری در شیر داشتند

گاو شیری، مخمر سلنیوم، تعداد سلول های بدنی شیر، تولید شیر، چربی شیر، پروتئین شیر