مریم بابائی زاده - کارشناسی ارشد معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
علیرضا عینی فر - استاد گروه معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

فن تمایز معنایی روشی است برای اندازه گیری و بحث در مورد تفاوت مکانها که در آن با ساده سازی ویژگیهای اصلی، راه برای کسب داده های مقایسه ای هموار میگردد. در این پژوهش کاربرد فن تمایز معنایی در حوزه زیبایی شناسی تجربی مورد بررسی قرار میگیرد، حوزهای که در آن بر اهمیت تجربیات فردی در درک امر زیبایی شناختی تاکید میشود. همچنین موضوع زیبایی شناسی امر روزمره از جدیدترین مباحث حوزه زیبایی شناسی است که طبق آن محدودیتی برای آنچه میتواند منبع تجربه زیبایی شناختی شود، وجود ندارد. این پژوهش با توجه به مبانی مطرح در این دو رویکرد، به بررسی ترجیحات زیباییشناسی خانوادههای جوان ایرانی معاصر در طراحی داخلی خانه )به عنوان مهمترین فضایی که هرروز در زندگی روزمره تجربه میشود( میپردازد. پرسش اصلی این تحقیق این است که ترجیحات زیباییشناختی خانواده های جوان ایرانی چگونه است؟ رویه این تحقیق برای دستیابی به نمونه هایی عام که بتواند نماینده این قشر محسوب شود، استفاده غیرمداخله گر از تصاویری است که افراد از منتشر میکنند. نمونه های برگرفته از این صفحه، بر اساس میزان محبوبیت دسته بندی شده و در » چیدانه « خانه هایشان در صفحه اینستاگرامی هرگروه مولفه های زیبایی شناسی در قالب جدول تمایز معنایی مورد تحلیل قرار گرفته است. در این جدول، مولفه های متضاد با روش تمایز معنایی در دو سوی طیف قرارگرفته اند. با جمع بندی نتایج، مشخص شد که میتوان رابطه مستقیمی بین بعضی از مولفه ها و افزایش علاقمندی افراد نسبت به تصاویر یافت. افراد مورد مطالعه، خانه هایی را بیشتر میپسندند که پیچیدگی و نظم بیشتری داشته باشد، در آن به طور تلفیقی از عناصر سنتی و مدرن استفاده شده باشد، فضای خانه با گیاهان سبز تلطیف گشته باشد، و در پالت رنگی آن از رنگهای زنده، متنوع و گرم استفاده شده باشد. بنابراین این تحقیق توانست راهی برای ارزیابی ترجیحات زیبایی شناختی به واسطه چند مولفه مشخص، ارائه کند و نشان دهد در جامعه معاصر، سلیقه جوانان در معماری داخلی خانه چگونه است.

فن تمایز معنایی، زیبایی شناسی تجربی، زیبایی شناسی روزمره، سلیقه، خانه.