علی حسینی - استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حسین عظمتی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

فرآیند شهرنشینی و پیدایش کلانشهرها در نیم قرن اخیر، در جوامع مختلف توسعه نیافته به دلایل گوناگون موجب پدید آمدن چالش هایی همچون قطبی شدن، شکافهای درآمدی، نزول کیفیت زندگی و نابرابری در ابعاد کالبدی، زیست محیطی، خدماتی، اجتماعی و اقتصادی شده است؛ که موجب میشود تا از فضا استفاده بهینه به عمل نیاید و تراکم جغرافیایی فقر و تشدید محرومیت برخی مناطق را فراهم میکند، و باعث تضعیف و یا انسجام ملی و جامعه شود. بنابراین بررسی و تحلیل نابرابری در شرایط مختلف اجتماعی و اقتصادی در فضاهای شهری میتواند در سنجش میزان عدالت فضایی - اجتماعی و پاسخگویی به نیازهای اساسی شهروندان در چارچوب طرحها و برنامه های اجتماعی و اقتصادی مفید واقع شود. از این جهت در پژوهش حاضر با استفاده از تحلیلهای مکانی و فضایی با رویکردی عدالت محور به بررسی میزان عدالت فضایی در ابعاد اجتماعی و مسکن در سطح منطقه هشت شهر تهران پرداخته شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده است؛ داده ها و اطلاعات مورد نیاز از شیوه های مطالعات کتابخانه ای - اسنادی و داده های مرکز آمار ایران به دست آمده است. نتایج تجزیه و تحلیلها نشان میدهد که شاخصهای مورد مطالعه از نظر توزیع فضایی دارای خودهمبستگی فضایی مثبت نسبتا پایین بوده است؛ و همچنین تمام شاخصهای بررسی شده از نظر فضایی دارای وضعیت نابرابری با شدت متفاوت بوده است.

عدالت فضایی، نابرابری فضایی، عدالت اجتماعی، منطقه ۸ شهر تهران.