احسان حیدرزاده - استاد یار، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
فاطمه شعبانی - دانشجو کارشناسی مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر،ایران

مفهوم مکان ، حس مکان و حس تعلق به مکان امروزه از مهمترین مسائل پیش رو در فضاهای شهری بوده و چالش بسیاری از متخصصان شهری می باشد. این پژوهش با هدف تبیین مقولات تشکیل دهنده حس مکان در محیط های شهری و پارک ساحلی ریشهر و ارتقاء حس مکان در پارک ساحلی ریشهر صورت گرفته است. در این پژوهش پارک ساحلی ریشهر بعنوان محدوده مورد مطالعاتی پژوهش انتخاب شده است. این پژوهش دارای روش کیفی می باشد، و از روش تحلیل محتوا برای جمع آوری داده های پژوهش استفاده شده است. نگارنده از طریق مصاحبه عمیق با ۱۵ نفر از بازدید کنندگان از پارک ساحلی ریشهر، محتوای متن مصاحبه ها را استخراج نمونده است؛ برای تحلیل داده ها، در آغاز متن ضبط شده هر یک از مصاحبه ها استخراج شد و سپس بر اساس گام های روش تحلیل محتوا، فرآیندی نظامند طی شد؛ و واحدهای معنایی چکیده ها شکل گرفت. برای دسته بندی مقولات سازنده حس مکان در پارک ساحلی ریشهر از مقاله دکتر گلگار استفاده شده است. طبق مقاله دکتر گلکار معیارهای سازنده حس مکان در پارک ریشهر به سه مولفه: تجربی-زیبایی شناختی، مولفه زیست محیطی و مولفه عملکردی تقسیم شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مولفه تجربی-زیبایی شناختی با فراوانی ۸۲ و مولفه زیست محیطی با فراوانی ۴۰ و مولفه عملکردی با فراوانی ۱۸ است . طبق این نتایج مولفه تجربی– زیبایی شناختی بیشترین و مولفه عملکردی با کمترین تاثیر را در حس مکان پارک ساحلی ریشهر دارد. سپس باتوجه به ترتیب کمترین امتیاز مولفه ها در پارک ساحلی ریشهر، جهت ارتقاء حس مکان در پارک ساحلی ریشهر پیشنهاداتی ارائه گردید.

مکان، حس مکان،حس تعلق به مکان، تحلیل محتوا، مقولات سازنده حس مکان