محمد شریف طاهرپور - استادیار فلسفه تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشگاه ملایر
فاطمه آزادمظلوم - دانش آموخته فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه ملایر
علی ایمانزاده - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز

بررسی مبانی، اصول و روش های پرورش حب‎ذات متعالی از دیدگاه اسلام، هدف اصلی مقاله حاضر است. برای نیل به این هدف از روش توصیفی−تحلیلی، استنتاجی و نقد درونی استفاده شده است. یافته‎های به دست آمده، بیانگر آن است که در ارتباط با حب‎ذات، رویکردهای مختلفی از قبیل خودگروی اخلاقی و خودگروی روان شناختی وجود دارد که با دلایل مستدل مورد نقد قرار گرفتند. به نظر می رسد رویکرد «حب‎ذات متعالی» براساس آموزه های اسلام، یک نگاه کلان و همه جانبه به بحث حب ذات دارد. در این راستا، با ابتنا به حب ذات الهی، ابتدا اصول رشد متعالی، نوع دوستی و حب الهی استنباط و سپس، روش های تربیتی خدا آگاهی، خودآگاهی، ارتقاء من متعالی، رشد متوازن شخصیتی؛ داشتن هویت اخلاقی باز، ارج نهادن به احساسات انسانی؛ ابتنای محبت به دیگران بر پایه محبت الهی و تکیه گاه قرار دادن خداوند در زندگی به عنوان نتایج حب ذات متعالی براساس دیدگاه اسلام استخراج شدند. پیشنهاد می‎شود که اسناد فرادستی نظام آموزش وپرورش با توجه به مولفه‎های حب‎ذات متعالی نقد و بررسی شده، مولفه های حب ذات متعالی در برنامه درسی پنهان و آشکار بررسی شود. از جمله پیشنهادات کاربردی، فراهم کردن بسترها و انگیزه‎های لازم در نظام تعلیم وتربیت برای حرکت به سمت حب‎ذات متعالی؛ ترویج نوع دوستی، دیگرگرایی و هویت باز اخلاقی در آموزش وپرورش رسمی و غیررسمی است.

حب ذات, حب ذات متعالی, تربیت اسلامی, مبانی, اصول, روش