جایگاه جهان اسلام در سیاست خارجی دولت های پس از دفاع مقدس (۱۳۶۸-۱۳۹۲)

انقلاب اسلامی با اهداف دینی و در یکی از بحرانی ترین مناطق جهان یعنی خاورمیانه به وقوع پیوست. برای دولت های برآمده از چنین تحولی، به نظر می رسد در پیش گرفتن یک رویکرد انقلابی و دینی در سیاست خارجی امری طبیعی بوده است. بر این اساس و با در نظر گرفتن شرایط انقلابی، حکومت، برآمده از آن، قانون اساسی و سخنان رهبر انقلاب جهان اسلام به عنوان هدفی مهم در سیاست خارجی جایگاه مهمی داشته است. این امر تحت چند شاخص مهم منطقه گرایی، حقوق اتباع خارجی و تعامل سازنده و در چهارچوب ارزش‌ها و هنجارهای نظام جمهوری اسلامی انجام پذیرفته است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی_پیمایشی بوده است. جامعه آماری این پژوهش، متخصصان، وزرای خارجی پیشین و استادان دانشگاه در حوزه سیاست خارجی هستند. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون تحلیل واریانس؛ آزمون تعقیبی بونفرنی و آزمون تی استفاده شده است. نتایج مطالعه حلکی از تفاوت معنادار دپلت های پس از جنگ در شاخص تعامل سازنده و همچنین عدم تفاوت معنادار در دو شاخص حقوق اتباع خارجی و منطقه گرایی در بین دولت‌های پس از جنگ است.

Keywords:

جهان اسلام , سیاست خارجی , تعامل سازنده , منطقه گرایی , دوران پس از جنگ