مجید بزرگمهری - دانشیار،دانشگاه بین المللی امام خمینی
نازنین خرمی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

حضور فعال کشورهای اسلامی در مجامع بین­المللی با توجه به جهت­گیری و رویکردهای خاص حاصل از عقاید اسلامی، همواره یکی از مباحث مهم در حوزه­ی سیاست بین­الملل بوده است. سازمان کنفرانس(همکاری) اسلامی با حضور فعال کشورهای مهم و مطرح جهان اسلام مانند مصر ، عربستان ، ایران ، ترکیه و غیره ، توانسته است به یکی از مجامع پویا و کلیدی جهان اسلام مبدل شود و توجه دیگر نهادها را در عرصه­ی بین­الملل به خود معطوف سازد.این مقاله درصدد است با بررسی مواضع کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در یکی از مهمترین نهادهای قضایی و کیفری بین­المللی یعنی دیوان بین­المللی کیفری(ICC)که وظیفه­اش رسیدگی به جرائم نسل­کشی ، جنایت علیه بشریت و جنایات تجاوز است ، بتواند  شناخت جامعی از مواضع عملی و اعلامی کشورهای جهان اسلام در برابر قوانین کیفری حقوق بین­الملل ارائه دهد.مطابق بررسی­های انجام شده از سایت رسمی (ICC) و نتایج حاصله از روش مطالعه­ی کتابخانه­ای ، و تاکید بر تحلیل محتوای اسناد ، به نظر می­رسد که کشورهای اسلامی در قبال دیوان، سه رویکرد متفاوت را اختیار کرده­اند. نخست کشورهایی که بدون هیچ گونه تردیدی به عضویت کامل دیوان در­آمده­اند . این دسته اغلب شامل کشورهایی است که کوچک بوده و سابقه­ی مستعمره بودن را در گذشته­ی نه چندان دور خود دارند. دسته­ی دوم، کشورهایی که پس از امضاء متن اساسنامه­ی دیوان، تردید­های اساسی در تصویب اساسنامه و الحاق قطعی به دیوان دارند. موضوع نقض حاکمیت ملی ، احتمال آن­که دیوان آلت دست قدرتهای بزرگ بوده باشد و مغایرت اصول اساسنامه با مقررات شرعی اسلام، از جمله استدلال­های این دسته از کشورها است. دسته­ی سوم ،کشورهایی هستند که اساسا اساسنامه را امضا نکرده­اند.تکیه بر اسناد دیوان بین­المللی کیفری در بررسی مواضع کشورها نقطه­ی قوت این تحقیق است.

سازمان کنفرانس(همکاری) اسلامی, دیوان بین المللی کیفری, جنایت علیه بشریت, نسل کشی