بهاره سازمند
لقمان قنبری
محمدرضا حق شناس

هدف از نگارش این مقاله بررسی موازنه قدرت رخ داده در آسیا در پرتو رقابت های هند و پاکستان است. هند و پاکستان از زمان استقلال تاکنون، به دلیل پیشینه مشترک، نوعی گریز و منازعه نسبت به یکدیگر داشتهاند. آنگونه که پس از آزمایش هستهای ۱۹۷۴ هند، پاکستان به دنبال حفظ موازنه دفاعی خود با این کشور برآمد. در دهه ۱۹۹۰ نیز دو کشور برای حفظ موازنه قدرت در مقابل یکدیگر، به یک بازدارندگی هستهای دست پیدا کردند و قاعده بازی قدرت در روابط دو کشور تبدیل به حاصل جمع جبری صفر شد. با تحولات و حوادثی که از دهه اول قرن ۲۱ رخ داده است، ازجمله کشته شدن بن لادن، تیرگی روابط پاکستان و امریکا، مبارزه با تروریسم، همکاریهای هستهای و امنیتی هند امریکا و تاثیر این تحولات بر روابط کشورهای منطقه جنوب آسیا با یکدیگر و با قدرت های خارج از منطقه این پرسش قابل طرح است که چشمانداز موازنه قدرت در روابط دو کشور هند و پاکستان به کدام سو سیر خواهد کرد؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که با توجه به حاکم بودن ژئوپلیتیک بحران بر روابط هند و پاکستان در منطقه جنوب آسیا هریک از دو کشور هند و پاکستان سعی دارد به نوعی موازنه قدرت در مقابل دیگری مبادرت ورزد، با اتحاد و ائتلاف با دیگر کشورهای خارج از منطقه جنوب آسیا موازنه را به نفع خود تغییر دهد و به نوعی با کشورهای فرامنطقهای وارد مناسبات و اتحاد استراتژیک شود. شایان ذکر است که برای بررسی فرضیه مذکور از روش آینده پژوهانه و با استفاده از تکنیک گذشته نگری استفاده خواهد شد.

جنوب آسیا, هند, پاکستان, چین, ایالات متحده امریکا, موازنه پیچیده قدرت