حسن احمدیان
محمدحسین حافظیان

از جمله مهم ترین مولفه های تحول در هر کشور، تغییر صف بندی نیروهای اپوزیسیون داخلی و امکانات آنها برای تحرک و بازتعریف جایگاه خود در ساختار سیاسی و هرم قدرت موجود است. بنابراین بررسی هرگونه تغییر در جایگاه و عملکرد نیروهای اپوزیسیون، کمک فراوانی به درک تحولات احتمالی جهت گیری سیاسی هر کشور در دو عرصه داخلی و خارجی و نیز بررسی تغییرات آتی در آن کشور می کند براین اساس در کشورهای خاورمیانه عربی نیز بررسی جهت گیری نیروهای اپوزیسیون، درک تحولات احتمالی در ساختارهای سیاسی موجود را آسان تر می کند. لذا در این پژوهش به بررسی دو نیروی عمده اپوزیسیون خاورمیانه عربی یعنی اسلام گرایان و لیبرال دموکرات ها و ایستار هر یک از آنها و چگونگی رابطه متقابل آنها می پردازیم. به علاوه رابطه و نحوه تعامل دولت با این نیروها تا آنجا مورد بررسی قرار خواهد گرفت که به فهم جامع تری از جایگاه هر یک از این نیروها در ساختار سیاسی و تاثیر آن بر رابطه متقابل آنها کمک کند. پس از بررسی جداگانه سابقه و وضعیت هر یک از این دو نیرو، رابطه متقابل آنها مورد بررسی قرار می گیرد و پیش بینی هایی درباره آینده مطرح خواهد شد.

خاورمیانه عربی, اسلام گرایی, اپوزیسیون, اپوزیسیون اسلام گرا, اپوزیسیون لیبرال دموکرات