محمد هاشم زاده - دانشجوی دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
قاسم عزیزی - استاد اقلیم شناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مصطفی کریمی - استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
فرامرز خوش اخلاق - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
علی اکبر شمسی پور - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

هدف از انجامدادن این پژوهش بررسی عملکرد پایگاه داده بازکاوی ECMWF برای توزیع زمانی-مکانی تندی باد در شرق ایران و روند آن است. به این منظور، از دادههای بازکاوی ECMWF با تفکیک افقی ۱۲۵/۰×۱۲۵/۰ درجه قوسی استفاده شد؛ عملکرد دادهها با استفاده از ۱۱ ایستگاه سینوپتیک با دوره آماری ۱۹۸۵-۲۰۱۵ و بهکارگیری نمایه آماری RMSE، MBE، MAE، و R۲ بررسی شد. نتایج نشان داد Interim برای بررسی تندی باد از عملکرد بالا و مناسبی برخوردار است. متوسط بلندمدت تندی باد در منطقه مورد مطالعه ۵۶/۳ m/s است؛ بیشینه و کمینه تندی باد بهترتیب در جولای و دسامبر اتفاق افتاده است. آرایش اصلی باد در شرق ایران شرقی و شمالی است؛ ارتباط بین تندی باد با ارتفاع معکوس و با طول جغرافیایی مستقیم و در سطح ۰۵/۰ معنیدار است. همچنین، ارتباط بین عرض جغرافیایی و تندی باد نشان داد که این ارتباط در ماههای سرد سال معکوس و در ماههای گرم سال مستقیم است. بررسی روند تندی باد با استفاده از آزمون من- کندال (M-K) نشان داد متوسط روند تندی باد در  هفت ماه سال مثبت و در پنج ماه منفی است. همچنین، روند تندی باد در زمان آغاز (جون) باد ۱۲۰روزه مثبت (۱۹۵/۰)و در زمان خاتمه (اکتبر) آن منفی (-۱۵۲/۰) است.

آزمون من- کندال, باد ۱۲۰روزه, پایگاه دادههای اقلیمی, جنوب شرق ایران