نوشین احمدی باصری - دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
علی اکبر سبزی پرور - استاد هواشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
مهرانه خدامرادپور - استادیار هواشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
خوان لویئس گررو راسکادو - دانشیار فیزیک کاربردی، موسسه تحقیقات بین دانشگاهی سیستم زمین در آندلس(IISTA-CEAMA) ، دانشگاه گرانادا، اسپانیا
لوکاس آلادوس آربولداس - استاد فیزیک کاربردی، موسسه تحقیقات بین دانشگاهی سیستم زمین در آندلس(IISTA-CEAMA) ، دانشگاه گرانادا، اسپانیا

تابش سطح زمین (SSR) از مولفههای اساسی در مطالعات هوا و اقلیمشناسی بهشمار میرود و تغییرات آن تاثیر زیادی در اکوسیستمهای زیستمحیطی زمین و اقلیم مناطق دارد. بهدلیل محدودیت در اندازهگیریهای زمینی و نیاز به دادههایی با کیفیت بالا، روشهای مختلفی برای برآورد تابش SSR توسعه یافته است. یکی از مهمترین روشهای برآورد تابش SSR، مدلهای ماهوارهمحورند که با داشتن قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالا و دسترسی رایگان میتوانند منبع جایگزین مناسبی برای مناطق فاقد ایستگاه باشند. هدف از این پژوهش، ارزیابی تابش SSR استخراجشده از سه مدل ماهوارهمحور CERES، CLARA، و SARAH با استفاده از اندازهگیریهای زمینی در ایران در مقیاس روزانه است. نتایج این تحقیق نشان داد محصول SARAH با اختلاف کمی نسبت به دو محصول CERES و CLARA با ضریب تعیین برابر با ۹۳/۰ و خطای RMSE برابر با W.m-۲ ۴/۲۲ در ارزیابی تابش SSR روزانه در ایران عملکرد مناسبتری دارد. همچنین، بررسی خطای RMABD نشان داد محصولات ماهوارهای مورد مطالعه در شرایط آسمان صاف (ماههای گرم سال) با مقدار خطای به میزان ۵/۵، ۶/۵، و ۸/۴درصد نسبت به شرایط ابرناکی (ماههای سرد سال) به مقدار خطای به میزان ۲/۱۲، ۴/۱۱، و ۱۱درصد بهترتیب توسط CERES، CLARA، و SARAH توانایی بیشتری در برآورد تابش SSR دارند. تغییرات مکانی تابش روزانه SSR بیانگر آن است که محصولات ماهوارهای مورد مطالعه در مناطق خشک و نیمهخشک بهترتیب بهترین عملکرد را نسبت به مناطق ساحلی دارند.

محصول تابش CERES-CLARA-SARAH, مقایسه ماهانه و فصلی