حسین عساکره - استاد اقلیم شناسی، دانشگاه زنجان، ایران
محمد دارند - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه کردستان، ایران
سوما زندکریمی - دانشجوی دکتری تغییر اقلیم، دانشگاه زنجان، ایران

وردایست یک لایه مرزی بین دو لایه اتمسفر با ویژگیهای بسیار متفاوت است. این منطقه نقش بسیار مهمی در هوا و اقلیم جهانی و منطقهای دارد. در این پژوهش برای شناسایی وردایست بر روی جو ایران در ماههای فصل پاییز و بهار از دادههای دما و ارتفاع ژئوپتانسل پایگاه ECMWF برای ترازهای ۷۰۰ تا ۵۰ هکتوپاسکال با تفکیک مکانی ۲۵/۰×۲۵/۰ درجه قوسی و مشاهدات روزانه در بازه زمانی ۱۹۷۹ تا ۲۰۱۸ بهره گرفته شد. با توجه به تاثیرات و اهمیت وردایست، سعی شد وردایست و عواملی که احتمال ارتباط آنها با وردایست میرفت بررسی شود. نتایج بهدستآمده از این پژوهش نشان داد که روند تغییرات ترازهای فشار وردایست در همه ماههای فصل بهار و ماههای اکتبر و نوامبر منظم بوده و با افزایش عرض جغرافیایی ارتفاع ترازهای فشار وردایست کاهش مییابد. بررسی تغییرات ارتفاع وردایست در رابطه با ترازهای فشار وردایست نیز نشان داد که در فصول واکاویشده این دو نمایه با هم هماهنگ نیستند. براساس نتایج این پژوهش، مشخص شد که احتمال ارتباط وردایست با عوامل محلی پایین است و در بین همه متغیرهای موردبررسی در همه ماههای دو فصل موردمطالعه دمای تراز پایین و بالای وردایست بیشترین تاثیر را در روی وردایست دارند.

ارتفاع وردایست, ایران, بهار, پاییز, تراز فشاری وردایست