نقش ضرایب تصحیح در منشایابی رسوبات تپه های ماسه ای ساحل غربی دریاچه ارومیه

روش منشایابی یا انگشتنگاری رسوب با استفاده از حل معادلات تابع هدف یا مدل ترکیبی، برخلاف مدلهای رایج فرسایش و رسوب در دنیا، نتایج قابل قبولتری با عدمقطعیت پایینتری از میزان تولید رسوب ارائه میدهد. الحاقیات و پیوستهای موجود به این تابع ضرایب تصحیحی هستند که شامل ضریب تصحیح ماده آلی، اندازه ذرات، و وزن تشخیصی ردیاباند و از این ضرایب، بدون هیچگونه توجیه و ضرورتی، در بیشتر پژوهشها استفاده میشود. در تحقیق پیش رو اهمیت وجودی این ضرایب تصحیح در خصوص منشایابی تپههای ماسهای غرب دریاچه ارومیه در واحدهای ژئومورفولوژی/ سنگشناسی بررسی شده است. نتایج این تحقیق نشان داد سهم منابع رسوب قبل از اعمال ضرایب تصحیح، پهنه هموار ماسهای (Qmf) به میزان ۷۶/۴۷درصد و مخروطافکنهها و پادگانههای آبرفتی (Qt) به میزان ۲۴/۵۲درصد است؛ درصورتیکه بعد از اعمال ضرایب تصحیح مناطق منشا به مخروطهافکنه سنگریزهای کوهرفتی (Qf) به میزان ۵۰/۶۷درصد و شیل نازک لایه همراه آهک دولومیتی ضخیم (Klshi) به میزان ۵۰/۳۲درصد تغییر یافته است. لذا، اگر از ضرایب تصحیح موجود در تابع هدف بهدرستی و با دلیل علمی استفاده نشود، نهتنها ممکن است سهم منابع احتمالی تولیدکننده رسوب بیشتر یا کمتر برآورد شود، بلکه منابع تولید رسوب تغییر یابد و با منابع دیگر جای گزین شود.

Keywords:

تپه های ماسه ای , دریاچه ارومیه , ضرایب تصحیح , منشایابی رسوب