محمدرضا تخشید - استادیار گروه روابط بین الملل دانشگاه تهران
حنیف عموزاده مهدیرجی - دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده عمده آثار موجود در زمینه مطالعات مربوط به تحریم­های اقتصادی در رشته روابط بین­الملل، جنبه­های حقوقی و اقتصادی آن­ها را مد نظر خود قرار داده­اند. اما تحقیق حاضر به دنبال بررسی ابعاد جدیدتری از آثار تحریم­ها بر روی شهروندان کشور هدف تحریم می­باشد. در این راستا جنبه­های ذهنی و روانی اثرگذاری تحریم­های ایالات متحده آمریکا بر نوع مطالبات و سطح مشارکت سیاسی شهروندان ایرانی موضوع پژوهش در نظر گرفته شده است. فرضیه تحقیق بیان می­دارد که هرچه تحریم­ها بر روی شهروندان اثرگذارتر باشد، رفتار سیاسی آنان ماهیتی خشونت­آمیز پیدا کرده و نوع مطالبات افراد به سمت موضوعات اقتصادی­تر حرکت خواهد کرد. اما نتایج حاصل شده نشان می­دهد که علی رغم افزایش میزان مشارکت سیاسی افرادی که تحریم­ها را اثرگذار ارزیابی کرده­اند، نوع مطالباتشان بیشتر حول محور موضوعات مدنی و سیاسی دارای سطح معناداری قابل تبیینی می­باشد. محقق بر این باور است که این خصیصه مربوط به ویژگی­های خاص جامعه آماری تحقیق، یعنی دانشجویان دانشگاه تهران می­باشد و در صورت گسترده­تر شدن جامعه آماری، امکان سنجش فرض اولیه، مجددا مهیا خواهد شد. لازم به ذکر است، داده­ها از طریق توزیع پرسشنامه میان دانشجویان دانشگاه تهران بدست آمده و ابزار تجزیه و تحلیل آماری آن نیز، نرم افزار SPSS می­باشد.

کلیدواژه ها: آثار ذهنی تحریم ها, رفتار سیاسی, تقاضای سیاسی, دانشجویان دانشگاه تهران