کندوکاوی پیرامون اندیشه سیاسی آیت الله سیدمحمود طالقانی حد واسط مکتب قم و نجف

چکیده در این مقاله ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تاثیرگذار در تاریخ حوزه های علمیه، مبانی اندیشه سیاسی آیت الله طالقانی به تفصیل بررسی و در نهایت نتیجه گیری می شود که وی حد واسط این دو مکتب به حساب می آید. مکتب نجف از کهن ترین مکاتب حوزه های علمیه است و از دیرباز به منزله جریانی شناخته می شود که به دنبال تعمیم ولایت فقها در عصر غیبت در حوزه سیاست نبوده است. آخوند خراسانی را نماد این مکتب می دانند. مکتب قم نیز در جایگاه یکی از مکاتب مهم تاریخ حوزه علمیه قم قرار دارد که موسس آن امام خمینی (ره) است و شاخصه اصلی آن تعمیم ولایت در حوزه سیاست به شکل نظریه مترقی ولایت مطلقه و فقیه است که همان شکل تکامل یافته تر مکتب سامراست. از این رو آیت الله طالقانی در مکتب فقهی خود گرایش آشکاری به مکتب نجف و بزرگان آن از جمله میرزای نائینی دارد و از همین رو رساله تنبیه الامه وی را حاشیه نویسی کرده است، اما در عمل به گونه روشنی بر همراهی با نماد مکتب قم (امام خمینی) تاکید دارد. به گونه ای که یکی از السابقون انقلاب محسوب شده است و تلاش های نظری آشکاری نیز برای معرفی اسلام به منزله اندیشه ای اجتماعی و مخالف سکولاریسم دارد.

Keywords:

کلیدواژه ها: مکتب قم , مکتب نجف , اندیشه سیاسی آیت الله طالقانی , حکومت دینی , استبدادستیزی , نظریه شورا , سکولاریسم