محمدرضا صالحی سلمی - دانشیار گروه علوم باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
لیلا حلاجیان - سازمان پارکها و فضای سبز کلانشهر اهواز
محسن خسروی - دانشگاه تهران

جهت بررسی تاثیر نور و درجه حرارت بر جوانه زنی چهار گونه بذر چمن گرمسیری Buchloe dactyloides، Cynodon dactylon، Zoysia japonica و Paspalum vaginatom، آزمایشی درقالب طرح کاملا تصادفی باآرایش فاکتوریل در چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش تیمارها شامل چهار گونه چمن، دو سطح نوری (روشنایی-تاریکی و تاریکی مداوم) و چهار سطح دمای متناوب شامل: ۳۵-۱۰، ۳۲.۵-۱۲.۵، ۳۰-۱۵ و ۲۷.۵-۱۷.۵ درجه سانتی گراد (روز-شب) بود. دراین پژوهش ویژگیهای درصد و سرعت جوانه زنی، و فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز موردبررسی قرارگرفت. نتایج نشان دادکه چهار گونه چمن درشرایط تناوب نوری بهترازتاریکی مداوم جوانه می زنند. بیشترین جوانه زنی درهرچهار گونه درشرایط تناوب نوری و دمای متناوب ۳۰-۱۵ وکمترین جوانه زنی درگونه های B. dactyloidesو P. vaginatom ، شرایط تاریکی مداوم ودمای متناوب ۳۵-۱۰ رخ داد. بررسی سرعت جوانه زنی نشان دادکه درتمام سطوح رژیم های دمایی بیشترین سرعت جوانه زنی درگونه Z. japonica مشاهده شد و همچنین مشخص شد که کمترین سرعت جوانه زنی در گونه B. dactyloides در دمای ۳۵-۱۰ بود. نتایج مقایسه میانگین برهمکنش اثرتناوب دمایی و نوع گونه برفعالیت آنزیم آلفا آمیلاز نشان دادکه بیشترین فعالیت این آنزیم درتمامی گونه ها مربوط به تناوب دمایی ۵/۲۷-۵/۱۷ درجه سانتی گراد بود. که دراین تناوب دمایی گونه B. dactyloides نسبت به سایرگونه ها بیشترین فعالیت آنزیمی را داشت. همچنین باافزایش گستره دمایی به ویژه دمای متناوب ۳۵-۱۰ درجه سانتی گراد گونه P. vaginatum نسبت به سایرگونه ها برتری معنی داری نشان داد. به طورکلی این چهارنوع چمن برای جوانه زنی به نور نیاز دارند ودمای مناسب جوانه زنی ۲۷.۵ درجه سانتی گراد درروز و ۱۷.۵ درجه سانتی گراد درشب می باشد. همچنین رابطه مستقیمی بین فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز ومیزان جوانه زنی چهار گونه وجودداشت.

برموداگراس, پاسپالوم, چمن, سازگاری, عوامل محیطی