زهرا جودی - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی دانشگاه محقق اردبیلی
سدابه جهانبخش - دانشیار گروه زراعت دانشگاه محقق اردبیلی
قاسم پرمون - دانشجوی دکتری گروه زراعت دانشگاه محقق اردبیلی

بابونه با نام علمی Matricaria chamomilla L. گیاهی یک ساله از تیره کاسنیان است که از گل­های آن در صنایع داروسازی، آرایشی، بهداشتی و غذایی و همچنین در تهیه مواد دارویی استفاده می­شود. فلزات سنگین بیوسفر از زمان شروع انقلاب صنعتی در حال افزایش است و سمیت فلزات سنگین سبب اختلال در فرایند جوانه­زنی و رشد گیاهان می­گردد. آلودگی ناشی از حضور فلزات سنگین در خاک­های کشاورزی، یکی از مهم ترین مشکلات اکولوژیک در سطح جهان است. سرب یکی از سمی­ترین فلزات سنگین است که عموما کاهش جوانه­زنی و رشد گیاهچه گیاهان در اثر سمیت آن مشاهده شده است. در این تحقیق، با توجه به اهمیت دارویی و صنعتی گیاه بابونه آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه دانشگاه محقق اردبیلی در سال ۱۳۹۵ به اجرا درآمد. تیمارهای مورد آزمون سه اکوتیپ مختلف گیاه بابونه (آلمانی، مجارستانی و مشهد) و نیترات سرب در ۴ سطح (صفر، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میکرومول) انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که کاربرد نیترات سرب شاخص­های جوانه­زنی مانند درصد جوانه­زنی را از ۸۸/۶۰ به ۳۳/۵۱ درصد و سرعت جوانه­زنی را از ۵۱/۰ روز در شاهد به ۴۲/۰ روز در سطح ۱۵۰ میکرومول کاهش داد. و سبب افزایش متوسط جوانه­زنی از ۹۰/۱ به ۴۰/۲ روز شد. طول ریشه­چه از ۲۷/۲۰ میلی­متر به ۸۳/۱۶ میلی­متر در سطح ۱۵۰ میکرومولار، طول گیاه­چه از میانگین ۸۷/۲۷ میلی­متر به ۶۳/۲۴ میلی­متر در سطح ۱۵۰ میکرومولار و شاخص قدرت از ۷۰/۱۷ به میانگین ۱۸/۱۳ در کاربرد ۱۵۰ میکرومولار در اثر کاربرد نیترات سرب کاهش یافتند. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که از بین اکوتیپ­های مورد بررسی، اکوتیپ مجارستان متحمل ترین و آلمانی حساس ترین اکوتیپ­ها به نیترات سرب بودند.

آنزیم های آنتی اکسیدانت, جوانه زنی, گیاه بابونه, نیترات سرب