نبی خلیلی اقدم - استادیار، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
تورج میرمحمودی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد
شهریار سعیدیان - استادیار، گروه بیولوژی، دانشگاه پیام نور، ایران

دمای محیط و تاثیر آن بر جوانه زنی یکی از عوامل اصلی در پیش بینی زمان جوانه زنی و بویژه مدلسازی است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۴ تکرار و ۱۰ سطح دمائی (۳، ۵، ۷، ۱۰، ۱۵، ۲۰، ۲۵، ۳۰، ۳۵ و ۴۰ درجه سانتیگراد) روی بذور کتان در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه اسلامی واحد مهاباد اجرا شد. به منظور تعیین دماهای کاردینال سه مدل رگرسیون غیر خطی تابع دندان مانند، تابع بتا و تابع ۵ پارامتره بتا مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر دما بر سرعت، درصد و یکنواختی جوانه زنی بذر معنی دار بود. بالاترین درصد و یکنواختی جوانه زنی در دمای ۱۵ درجه سانتی گراد و بیشترین سرعت جوانه زنی در دمای ۲۰ درجه سانتیگراد بدست آمد. اگرچه اختلاف چندانی بین مدلهای برازش یافته در تخمین دماهای کاردینال وجود نداشت ولی مدل بتا بواسطه دارا بودن کمترین ریشه میانگین مربعات خطا و ضریب تغییرات و بیتشرین ضریب تبیین و ضریب همبستگی بهترین مدل برای تخمین دماهای کارینال کتان انتخاب شد که براساس آن دمای پایه ۵، دمای مطلوب ۰۲/۲۲ و دمای سقف ۴۰ درجه سانتی گراد بدست آمد ضمن اینکه حداکثر سرعت جوانه زنی نیز(۰۰۵۸/۰: بر ساعت) بود.

تابع, دمای کاردینال, مدلسازی, محیط