متین جامی معینی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار، سبزوار، ایران
نویدرضا برهانی - کارشناس آزمایشگاه، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار، سبزوار، ایران
محمد آرمین - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سبزوار، سبزوار، ایران

تاتوره یکی از مهم ترین علف های هرز مشکل آفرین مزارع گیاهان صنعتی و حبوبات محسوب می شود. فعالیت آللوپاتی تاتوره با آلکالوئیدهای سمی آزادشده از پوسته بذر یا گیاهچه های آن در ارتباط است. بررسی و شناسایی ترکیباتی که قادر به کاهش حساسیت محصولات زراعی نسبت به تنش باشند، از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر پیش تیمار اسید سالیسیلیک بر خصوصیات جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه های نخود تحت شرایط آللوپاتی تاتوره، در آزمایشگاه تحقیقات گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجراء گردید. پس از پیش تیمار بذور نخود در محلول های اسید سالیسیلیک ۲۵/۰، ۵/۰ و ۷۵/۰ میلی مولار، جوانه زنی و رشد گیاهچه ها در غلظت های مختلف عصاره آللوپاتیک تاتوره (صفر، ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصد) مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص قدرت گیاهچه، طول ریشه چه و طول ساقه چه نخود در سطوح مختلف آللوپاتی تاتوره به طور قابل ملاحظه ای کاهش یافت. پیش تیمار بذور با اسید سالیسیلیک تاثیری بر درصد جوانه زنی نداشت، اما در غلظت ۵/۰ و ۷۵/۰ میلی مولار باعث افزایش سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه و شاخص قدرت گیاهچه در بالاترین غلظت عصاره آللوپاتیک تاتوره (۷۵ درصد) گردید.

آلکالوئید, اسید سالیسیلیک, حبوبات, شاخص قدرت گیاهچه