اسماعیل قلی نژاد - دانشیار، گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر صفات مرتبط با جوانه­زنی و رشد اولیه گیاه شوید (Anethum graveolens L.)، آزمایشی در سال ۱۳۹۴ در آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیام نور ارومیه به اجرا در آمد. تحقیق به صورت طرح کاملا تصادفی با پنج سطح تنش خشکی (۰، ۱- ، ۲- ، ۳- و ۴- بار بدست آمده از پلی اتیلن گلیکول ۶۰۰۰ (PEG ۶۰۰۰) که پتانسیل صفر بار به عنوان شاهد در نظر گرفته شد) با چهار تکرار اجرا شد. صفات شاخص مقاومت به خشکی، وزن خشک و تر ریشه چه، ساقه­چه و گیاهچه، درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، طول ساقه­چه، طول ریشه­چه، نسبت وزن خشک ریشه­چه به وزن خشک ساقه­چه، ضریب آلومتریک و نسبت طول ریشه­چه به طول ساقه چه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر کلیه صفات مورد مطالعه در این تحقیق (به جز نسبت طول ریشه­چه به طول ساقه­چه، نسبت وزن خشک ریشه­چه به وزن خشک ساقه­چه و ضریب آلومتریک) تاثیر معنی­داری در سطح یک درصد داشت. مقایسه میانگین نشان داد با افزایش تنش خشکی، کلیه صفات مورد مطالعه در این تحقیق (به جز نسبت طول ریشه­چه به طول ساقه­چه، نسبت وزن خشک ریشه­چه به وزن خشک ساقه­چه و ضریب آلومتریک) کاهش معنی­داری یافت. تنش خشکی ۴- و ۳- بار در مقایسه با شاهد وزن خشک ریشه چه، ساقه­چه و گیاهچه را به ترتیب ۹۵ و ۸۷ درصد کاهش داد. بین شاخص­ مقاومت به خشکی و وزن خشک ریشه­چه (**۹۸/۰)، ساقه­چه (**۹۹/۰) و گیاهچه (**۹۹/۰)، طول ریشه­چه (**۹۷/۰) و ساقه­چه (**۹۳/۰)، سرعت جوانه­زنی (**۹۶/۰) و درصد جوانه­زنی (**۹۸/۰) همبستگی مثبت و معنی­داری وجود داشت. نتایج بیانگر آن است تنش خشکی دارای اثرات قابل توجهی بر صفات مرتبط به جوانه­زنی گیاه شوید می­باشد.

پلی اتیلن گلیکول, درصد جوانه زنی, ضریب آلومتریک, کمبود آب, وزن خشک گیاهچه