مصطفی مرادی - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران
زهره برازیون نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جنگلداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران
رضا بصیری - دانشیار، گروه جنگلداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان، بهبهان، ایران
اسفندیار جهانتاب - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران
غلامحسین مرادی - استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

خاک های آلوده به نفت خام یک تهدید اساسی برای محیط زیست محسوب می شوند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی کاهش هیدروکربن­های کل نفتی (Total Petroleum Hydrocarbon)، و فلزات سنگین نیکل و وانادیم به­وسیله گونه کهور (Prosopis juliflora) تحت تیمارهای مختلف کمپوست و بیوچار است. نهال­های یک ساله کهور در گلدان­های حاوی خاک­های آلوده به لجن نفتی کشت شدند. این گلدان­ها شامل کمپوست و بیوچار با نسبت ۱ و ۲% وزنی بودند. همچنین دو تیمار شاهد یکی بدون کهور و دیگری با کهور نیز در نظر گرفته شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در ۳ تکرار اجرا شد. بعد از اتمام دوره شش ماهه کشت، از خاک گلدان­ها نمونه­برداری و مقدار TPH، نیکل و وانادیوم موردسنجش قرار گرفت. نتایج نشان داد که کم­ترین مقدار TPH در تیمار کمپوست ۲% (ppm ۶۳/۱۰) مشاهده شد که دارای اختلاف معنی­داری با دیگر تیمارها بود. بیش­ترین مقدار آن در شاهد بدون کهور (ppm ۵۷/۲۲) مشاهده شد. بیش­ترین مقدار وانادیوم در تیمار شاهد (mg/kg ۵۰/۶۹) مشاهده شد. تیمارهای کمپوست ۲% (mg/kg ۶۶/۴۷) کم­ترین مقدار وانادیوم را داشتند. مقایسه بین تیمارهای مورد برسی نشان داد که بین تیمارهای کمپوست ۱ (mg/kg ۱۷/۱۱۷) و ۲% (mg/kg ۰۰/۱۱۸) و بیوچار ۲% (mg/kg ۶۷/۱۱۶) تفاوت معنی­داری وجود نداشت و بیش­ترین کاهش نیکل مربوط به این تیمارها بود، که می­تواند ناشی از تاثیرات مثبت اصلاح خصوصیات فیزیکی و شیمایی خاک در بهبود گیاه پالایی باشد. بنابراین، استفاده از بیوچار و کمپوست می­تواند توان گیاه­پالایی کهور را افزایش دهد.

بیوچار, کمپوست زباله شهری, گیاه پالایی, وانادیم, هیدروکربن های کل نفتی