فاطمه جعفری شندی - دانشجوی دکتری آب وهواشناسی گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز
سعید جهانبخش اصل - استاد دانشگاه تبریز
مجید رضایی بنفشه - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز
سید ابوالفضل مسعودیان - استاد آب و هواشناسی، دانشگاه اصفهان

بحران آب به همراه اثرهای منفی تغییر اقلیم یکی از دغدغههای بشر در سطح جهانی است. تغییرات بلندمدت فراسنجهای اقلیمی در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای تاثیر معنیداری در منابع آب تجدیدپذیر داشته است. در این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی تبخیر- تعرق واقعی (ETa) و ارتباط آن با دما و بارش استان آذربایجان شرقی پرداخته شد. برای این کار از دادههای فرآورده دورسنجی MOD۱۶A۲ سنجنده مودیس در بازه زمانی ۲۰۰۰۲۰۱۴ استفاده شد. تفکیک اسمی دادههای بهکارگرفتهشده سنجنده مودیس ۱۰۰۰ متر است. در این پژوهش، علاوهبر دادههای فرآورده MOD۱۶A۲، دادههای دماهای بیشینه، کمینه، و بارش ۱۱ ایستگاه همدید استان نیز بهکار گرفته شد. هدف از این پژوهش مقایسه مقادیر ETa پایگاه ntsg با دما و بارش استان است. نخست میانگین دادههای رقومی تبخیر- تعرق واقعی استان بر روی ۱۲۴۵۴۸ یاخته برآورد شد. سپس، به روش همبستگی و تحلیل رگرسیون پیوند بین دماهای بیشینه، کمینه، و بارش ایستگاههای همدید با تبخیر- تعرق واقعی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همبستگی خطی دماهای بیشینه و دمای کمینه با تبخیر- تعرق واقعی یاخته نماینده ایستگاهها بهصورت مستقیم و منفی بوده و با افزایش هر C°۱ دما، مقدار تبخیر- تعرق واقعی به اندازه ۰۲/۰ میلیمتر در روز کاهش مییابد.

بارش, تبخیر- تعرق واقعی, تغییر اقلیم, دما, سنجنده مودیس تررا