اسماعیل آذر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

خاورشناسان اروپا از اواسط سده هفدهم میلادی به آثار نظامی توجه کردند و کوشیدند شرح زندگی و برگزیده آثارش را به دست خوانندگان اروپایی بسپارند. این کار به وسیله د.اربلو فرانسوی آغاز شد و در اوایل سده نوزدهم میلادی توسط هامر پورگشتال تکامل یافت. در سال ۱۷۱۰ م فرانسوا پتی دولاکروا داستان توران دخت از منظومه هفت پیکر نظامی را از فارسی به فرانسوی ترجمه کرد. همین ترجمه زمینه ساز آثار گوتزی، شیلر و پوچینی قرار گرفت. در سال ۱۷۸۶م در کلکته کتابی با عنوان سفینه آسیایی به چاپ رسید که ترجمه بیست حکایت از مخزن الاسرار نظامی را نیز شامل می شد. این ترجمه توسط سر ویلیام جونز، نخستین معرف نظامی به انگلیسی صورت گرفت. و نخستین شناخت آلمان از نظامی به سال ۱۸۰۹م بازمی گردد. در این سال هامر پورگشتال نمایشنامه ای در دو جلد با نام شیرین نگاشت که برمبنای خسرو و شیرین نظامی نوشته شده بود. بدین ترتیب در قرن نوزدهم جنبشی در ترجمه آثار نظامی پدید آمد و منظومه های نظامی به اروپائیان معرفی شد و به تبع آن آثار نظامی منبع الهام برخی از شاعران، نمایشنامه نویسان و موسیقی دانان اروپایی قرار گرفت و آثار متنوعی به اقتباس از منظومه های نظامی پدید آمد.

آثار نظامی – ترجمه – اقتباس, ادبیات اروپا