مصطفی ایزدی - دانشجوی دکتری مهندسی صنایع، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
رسول نورالسنا - استاد، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
حمیدرضا ایزدبخش - استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مقدمه: کارایی و اثربخشی نظام های سلامت و میزان پوشش بیمه های درمانی بعنوان یکی از مولفه های اصلی در توسعه یافتگی کشورها قلمداد می شود. توانمندسازی افراد در نظام سلامت بعنوان یکی از راهکارهای موثر و کارامد از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. هدف از این پژوهش مدل سازی راهبرد های موثر بر توانمندسازی افراد در نظام بیمه درمان کشور ایران است. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است و از نظر ابزار جز تحقیقات کیفی می باشد. در این پژوهش با استفاده از دانش ضمنی خبرگان و روش تحلیل محتوی روابط علی میان استراتژی های موثر بر توانمندسازی افراد/ بیمه شدگان در نظام بیمه درمان مشخص شد. بمنظور پوشش ابهام و عدم اطمینان در اظهارات خبرگان، از روش توسعه یافته نگاشت شناختی زی نامبر برای مدل سازی استفاده شده است. نرم افزارهایFCMapper  و Pajek برای ترسیم و تعیین میزان اهمیت شاخص ها و رتبه بندی آنها مورد استفاده قرار گرفته شده است. یافته ها: بر اساس شاخص های تاثیرگذاری، تاثیرپذیری و مرکزیت، استراتژی های موثر بر توانمندسازی افراد در نظام بیمه درمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. استراتژی ظرفیت سازمان محلی با امتیاز ۲/۶۲ بالاترین شاخص تاثیرگذاری، استراتژی صیانت از حقوق با امتیاز ۲/۶۷ بالاترین شاخص تاثیر پذیری و استراتژی مشارکت جویی با ۴/۹۱ بالاترین شاخص مرکزیت را بدست آوردند. نتیجه گیری: پیاده سازی رویکرد توانمندسازی افراد در سازمان بیمه سلامت ایران دارای ابعاد مختلفی در میان استراتژی موثر بر آن است که مدل سازی ارتباطات علی میان آنها نقش موثری در اجرای صحیح این رویکرد می تواند ایفا نماید.

نظام سلامت, بیمه درمان, توانمندسازی بیمه شدگان, استراتژی, نگاشت شناختی زی نامبر