شهرام نظری - بخش اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
مریم حسینی چالتشری - بخش اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
مهرزاد اله قلی پور - بخش اصلاح و تهیه بذر، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

به منظور بررسی اثر پیش تیمار بذر بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج، آزمایشی در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال ۱۳۹۹ اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادقی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و تیمار بذر ارقام برنج در هفت سطح شامل، پرایمینگ با کلرید کلسیم (۵/۲۲ گرم در یک لیتر آب در ۲۴ ساعت)، پرایمینگ با کلرید پتاسیم (۵/۲۲ گرم در یک لیتر آب در ۲۴ ساعت)، پرایمینگ با سولفات روی (غلظت ۵/۰ میلی مولار در ۱۲ ساعت)، هیدروپرایمینگ (۴۸ ساعت)+پوشش دار کردن بذر با کلرید کلسیم، هیدروپرایمینگ (۴۸ ساعت)+پوشش دار کردن با کلرید پتاسیم، هیدروپرایمینگ (۴۸ ساعت)+پوشش دار کردن با سولفات روی و هیدروپرایمینگ (۴۸ ساعت به عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد که رقم اصلاح شده گوهر دارای درصد و سرعت سبز شدن بالاتری نسبت به رقم بومی هاشمی بود. براساس نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بالاترین سرعت سبز شدن متعلق به تیمارهای پرایمینگ و پوشش دار کردن بذر برنج با کلرید پتاسیم و کلرید کلسیم است. بالاترین ارتفاع بوته برنج به ترتیب در تیمار پوشش دار کردن و پرایمینگ با کلرید پتاسیم در رقم هاشمی مشاهده شد. پیش تیمارهای بذر به صورت پرایمینگ و یا پوشش دار کردن بذر برنج با کلرید کلسیم، کلرید پتاسیم و سولفات روی سبب افزایش طول خوشه برنج نسبت به تیمار شاهد (هیدروپرایمینگ) شدند. در بین این تیمارها کلرید کلسیم بیش ترین و سولفات روی کم ترین تاثیر را بر افزایش طول خوشه نسبت به تیمار شاهد شدند. پوشش دار کردن بذر با کلرید پتاسیم و کلرید کلسیم نیز باعث افزایش وزن خوشه نسبت به تیمار شاهد شدند. بیش ترین عملکرد بیولوژیک و نیز عملکرد دانه در تیمار پوشش دار کردن بذر با کلرید کلسیم و کلرید پتاسیم به دست آمد. بالاترین شاخص برداشت در تیمارهای پوشش دار کردن و پرایمینگ با کلرید پتاسیم مشاهده شد. به طورکلی نتایج نشان داد پوشش دار کردن بذر با کلرید کلسیم و کلرید پتاسیم موجب بهبود کارکرد بذر و در نتیجه افزایش عملکرد برنج می شود.

شاخص برداشت, کلرید پتاسیم, کلرید کلسیم