ارزیابی مقاومت لاینهای دابل هاپلوئید گندم نان نسبت به زنگ زرد در گرگان

گندم مهمترین محصول کشاورزی ایران بوده و هر ساله در اثر ابتلاء به بیماریهای مختلف به ویژه بیماریهای قارچی متحمل خسارت زیادی می شود. بیماری زنگ زرد مهمترین بیماری گندم در ایران است که در اغلب مناطق کشور وجود داشته و بویژه در سالهای اپیدمی خسارت سنگین به این محصول وارد می کند. کشت ارقام مقاوم به بیماری زنگ زرد مطمئن ترین و اصولی ترین روش کنترل این بیماری می باشد. به همین منظور 143 لاین دابل هاپلوئید گندم که با اهداف مشخص تولید گردیده بودند در سال زراعی 84 - 83 در زیر سیستم مه پاش( Mist ) مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور ارزیابی لاینهای دابل هاپلوئید به بیماری زنگ زرد در مرحله گیاه کامل در شرایط مزرعه ای نسبت به ایجاد آلودگی مصنوعی در چند نوبت اقدام شد. برای تامین رطوبت مورد نیاز جهت ایجاد شرایط مطلوب رشد و نمو عامل بیماری از سیستم مه پاش Mist در مزرعه استفاده گردید. یادداشت برداری از بیماری در مرحله ظهور برگ پرچم و حتی الامکان پس از رسیدن میزان بیماری رقم حساس (بولانی) به حد نهایی از طریق تعین درصد پوشش آلوده سطح برگ ( 100 - 0 ) بر اساس روش اصلاح شده کاب (The modified Cobb Scale) (Peterson et al.,1948) انجام گردید. همچنین از واکنش گیاه به آلودگی (تیپ آلودگی) بر اساس روش رولفز و همکاران Roelfs et al., 1992 یادداشت برداری به عمل آمد. با توجه به شرایط مطلوب آب و هوایی در اواخر اسفند و اوایل بهار بیماری زنگ زرد به خوبی مستقر شد و گسترش یافت. بر اساس نتایج حاصل از این بررسی تعداد 8 لاین مقاوم، 28 لاین نیمه مقاوم، 15 لاین نیمه حساس و 7 لاین حساس بودند. همچنین 85 لاین نیز بدون آلودگی بودند.

Keywords:

گندم نان , زنگ زرد , حذف کروموزمی , دابل هاپلوئیدی