حمید محمدزاده - دانشجوی دکتری،گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدهعلوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
جعفر اصغری - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
هوشنگ فرجی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
علی مرادی - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
مجید مجیدیان - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

به­منظور بررسی اثر تاریخ و روش­ کاشت بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و برخی صفات فنولوژیک ذرت شیرین، آزمایشی به­صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در اراضی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد یاسوج در سال ۱۳۹۵ اجرا ­شد. عامل اصلی آزمایش، تاریخ کاشت در پنج سطح (۱۵و ۳۰ اردیبهشت،۱۵ و ۳۰ خرداد و ۱۵ تیر) و عامل فرعی، روش­ کاشت در سه سطح (کاشت بذر به­روش متداول، کاشت نشای۱۵ روزه و کاشت نشای۲۰ روزه) بود. نتایج نشان داد که برهمکنش تاریخ و روش کاشت بر عملکرد بلال و کارآیی مصرف آب معنی دار بود. مقایسه میانگین داده­ها نشان داد که کاشت نشای ۱۵ روزه در تاریخ ۱۵ اردیبهشت­ماه، دارای بیش­ترین عملکرد دانه کنسروی (۱۶ تن در هکتار) و نشای ۲۰ روزه در تاریخ کاشت ۱۵ تیرماه دارای کم­ترین عملکرد بلال (۲۴/۸ تن در هکتار) بود. بالاترین کارایی مصرف آب معادل ۹۳/۲ کیلوگرم بر متر مکعب نیز در تاریخ کاشت ۱۵ اردیبهشت و نشای ۱۵ روزه به­دست آمد که نسبت به نشای ۲۰ روزه در تاریخ کاشت ۱۵ تیرماه، ۶۶ درصد بیش­تر بود. اثر تاریخ و روش کاشت بر طول دوره رویشی و تعداد روز از کاشت تا برداشت معنی دار شد. با تاخیر در کاشت، طول دوره رویشی گیاه کاهش یافت، به­طوری­که بیش­ترین طول دوره رشد رویشی در تاریخ کاشت ۱۵ اردیبهشت­ماه و کم­ترین آن در تاریخ کاشت ۱۵ تیرماه به­دست آمد. همچنین، طول دوره رویشی در روش کاشت نشایی کم­تر از روش کاشت بذری بود، به­طوری­که کاشت بذر باطول دوره رشد ۴/۸۷ روز بیش­ترین و کاشت نشای۲۰ روزه با ۱/۷۷ روز کم­ترین طول دوره رشد را داشتند. علاوه بر آن، روش کاشتنشایی قند دانه را نیزافزایش داد. در مجموع، نتایج این تحقیق نشان داد که با کاربرد نشا، بلوغ گیاه تسریع می­شود و بنابراین، در شرایطی که گیاه ممکن است با عوامل نامساعد آب و هوایی برخورد کند، می­توان با کاربرد نشا، طول دوره رشد محصول را کاهش داد.

آب مصرفی, تعداد روز ازکاشت تا برداشت, طول دوره رویشی, عملکرد دانه کنسروی