زهره قجقی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
المیرا محمدوند - استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
بیژن یعقوبی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران
جعفر اصغری - استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

تداخل دو رقم برنج هاشمی و خزر با علف هرز پیزور دریایی (Bolboschoenus planiculmis) در نسبت های کاشت ۰:۴، ۱:۳، ۲:۲، ۳:۱ و ۴:۰ (گیاهچه برنج : غده پیزور) با استفاده از مدل سری های جانشینی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارتفاع رقم هاشمی بیش­تر از رقم خزر و پیزور و تعداد پنجه و وزن خشک تولیدشده دو رقم برنج کم­تر از پیزور بود. ازدیاد ساقه و تولید ماده خشک پیزور در رقابت با رقم هاشمی بیش­تر از خزر کاهش یافت. مجموع تولید پنجه برنج و ساقه پیزور در هر گلدان با افزایش سهم پیزور در نسبت کاشت افزایش یافت. یک غده پیزور نسبت به سه گیاهچه برنج، ازدیاد حدود چهار برابری و تولید ماده خشک برابری داشت. عملکرد نسبی، شاخص غالبیت برنج و ضریب تزاحم نسبی حاکی از قابلیت رقابت بالاتر پیزور در مقابل هر دو رقم برنج بود. عملکرد زیست­توده، عملکرد دانه، تعداد خوشه، و تعداد دانه کل، پر و پوک برنج با افزایش سهم برنج در نسبت کاشت افزایش یافت. در شرایط رقابت با پیزور، عملکرد زیست­توده و طول خوشه رقم هاشمی کم­تر از خزر و شاخص برداشت، تعداد خوشه، و وزن صد دانه رقم هاشمی بیش­تر از خزر بود. علف هرز پیزور دارای قابلیت رقابت بالایی در برابر دو رقم برنج هاشمی و خزر بود و اثر تداخل رقم هاشمی بر پیزور بیش­تر از رقم خزر بود. به­طور کلی، با توجه به نتایج این تحقیق می­توان نتیجه­گیری کرد که قدرت رقابتی بیشتر (ضریب تزاحم بالاتر) علف هرز پیزور بیانگر اهمیت آن به عنوان یک علف هرز مسئله ساز بوده و بنابراین توسعه راهکاری مناسب جهت مدیریت آن ضروری است.

تداخل, تراکم نسبی, شاخص غالبیت, عملکرد نسبی