ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام و لاین های امیدبخش گندم نان تحت شرایط اقلیم گرم و خشک جنوب
عنوان مقاله: ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام و لاین های امیدبخش گندم نان تحت شرایط اقلیم گرم و خشک جنوب
شناسه ملی مقاله: JR_CRGU-8-2_006
منتشر شده در در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_CRGU-8-2_006
منتشر شده در در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
سیروس طهماسبی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
منوچهر دستفال - مربی پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
حسن زالی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
مجید رجایی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
خلاصه مقاله:
سیروس طهماسبی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
منوچهر دستفال - مربی پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
حسن زالی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
مجید رجایی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران
بهمنظور بررسی تحمل به خشکی ژنوتیپهای گندم نان، نوزده رقم تجاری بههمراه نه لاین امیدبخش در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی داراب (فارس) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو تکرار و به مدت دو سال زراعی (۹۵-۱۳۹۴ و ۹۶-۱۳۹۵) تحت شرایط بدون تنش (آبیاری معمول) و تنش خشکی (قطع آبیاری در مرحله گلدهی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سیزده شاخص تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل (TOL)، متوسط تولید (MP)، میانگین هندسی عملکرد (GMP)، شاخص تحمل به تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل غیرزیستی (ATI)، شاخص درصد حساسیت به تنش (SSPI)، شاخص تولید غیرتنش- تنش (SNPI)، شاخص پایداری عملکرد (YSI)، درصد کاهش عملکرد (R%) و شاخص عملکرد (YI) بر مبنای عملکرد تحت شرایط بدونتنش (Yp) و تنش خشکی (Ys) ارزیابی شدند. همچنین شاخص انتخاب ژنوتیپ ایدهآل (SIIG) بر مبنای تمام شاخصهای تحمل به خشکی محاسبه شد. نتایج گروهبندی این شاخصها بر مبنای تجزیه به مولفههای اصلی، آنها را در سه گروه قرار داد و شاخصهای گروه دو یعنی HM، GMP و STI بیشترین همبستگی را با عملکرد دانه تحت هر دو شرایط تنش (Ys) و بدونتنش (Yp) نشان دادند. بر اساس شاخص SIIG، ژنوتیپهای S-۹۲-۱۳ و بهاران با بیشترین مقدار SIIG (بهترتیب ۷۰۹/۰ و ۷۰۱/۰) متحملترین ژنوتیپها به تنش خشکی و ژنوتیپ نارین با کمترین مقدار SIIG (۳۲۴/۰) حساسترین ژنوتیپها به تنش خشکی بودند. نمودار سه بعدی حاصل از تجزیه به مولفههای اصلی نیز نشان داد که ژنوتیپهای G۵ (سیروان)، G۲۲ (S-۹۱-۱۵) و G۲۷ (M-۹۲-۲۰) با عملکرد بالاتر از متوسط کل در هر دو شرایط بدونتنش و تنش خشکی و نیز مقدار SIIG بالا جزء متحملترین ژنوتیپها به تنش خشکی بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان از شاخص SIIG بهعنوان یک روش مناسب برای شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی با کمک شاخصهای دیگر تحمل به خشکی استفاده کرد.
کلمات کلیدی: شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده آل (SIIG), تجزیه به مولفه های اصلی, نمودار سه بعدی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1296270/