محمود فال سلیمان - استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
ابوالفضل اکبرپور - دانشیار، گروه آب، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
محمدعلی بهدانی - دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
کمال جمشیدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

تضمین امنیت غذایی و معیشت کشاورزی مستلزم نگرشی جامع و سیستماتیک است که هدف آن استفاده پایدار و مدیریت منابع طبیعی از طریق توسعه و انطباق فناوری کشاورزی و تجارب مدیریتی است. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر یافتن مکان­های مناسب برای کشت ذرت در سطح شهرستان بوکان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ نوع تحقیق توصیفی- اکتشافی و از نظر شیوه گردآوری داده­ها کتابخانه­ای است. جهت انجام تحقیق، دو معیار اصلی محیط (با پارامترهایی از قبیل سنگ­شناسی، خاک­شناسی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، منابع آب و نیز لایه­ مدل رقومی ارتفاعی یا DEM) و اقلیم (با پارامترهایی مانند دما، رطوبت، باد، بارش سالیانه، تبخیر و تعرق) ابتدا به­تفکیک و سپس به­صورت ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت، به این ترتیب که در مرحله نخست داده­های اقلیمی از پنج ایستگاه پیرامونی شهرستان بوکان برای یک دوره مشترک ۲۱ ساله (۱۹۸۵ تا ۲۰۰۵ میلادی) و داده­های محیطی بر پایه مقیاس ۰۰۰,۱:۵۰ جمع­آوری شد. در مرحله بعد و پس از استخراج نیازمندی­های اکولوژیک ذرت، این داده­ها بر اساس اولویت تاثیرگذاری بر کشت این محصول با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ارزش­گذاری و سپس کل سطح شهرستان بوکان به­منظور کشت ذرت با استفاده از GIS و سایر نرم­افزارهای مرتبط مورد تجزیه و تحلیل، شناسایی و رتبه­بندی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که نواحی شمالی بخش سیمینه (با ۲/۱۳درصد از مساحت شهرستان) مناسب­ترین و دهستان ایل­گورک (واقع در جنوب­غربی شهرستان با ۶ درصد از کل مساحت شهرستان) نامناسب­ترین پتانسیل را برای کشت ذرت دارند.

شاخص های اقلیمی, شاخص های محیطی, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, مدل رقومی ارتفاعی