تاثیر مدیریت تلفیقی رژیم های آبیاری، کودهای شیمیایی و کمپوست بر برخی ویژگی های عصاره خاک شالیزار

برای رسیدن به کشاورزی پایدار، تعیین مقدار تلفات کود مصرفی در مدیریت عناصر غذایی، حاصل­خیزی خاک و آلودگی آب های سطحی و زیرزمینی دارای اهمیت زیادی است. به­منظور بررسی تاثیر کاربرد کودهای آلی و شیمیایی در رژیم های مختلف آبیاری بر ویژگی­های شیمیایی خاک شالیزار، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور در سال های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ اجرا شد. فاکتور اصلی آزمایش سه نوع رژیم آبیاری شامل میزان ۳/۱ (شاهد)، ۱ و ۷/۰ برابر تبخیر از تشت تبخیر و فاکتور فرعی آزمایش شامل شاهد بدون کود (C۱)، N۶۰- P۳۰- K۶۰ کیلوگرم در هکتار (C۲)، ۵ تن در هکتار کمپوست + N۶۰- P۳۰- K۶۰ کیلوگرم در هکتار (C۳)، ۵ تن در هکتار کمپوست + N۶۰ کیلوگرم در هکتار (C۴)، ۵ تن در هکتار کمپوست + P۳۰- K۶۰ کیلوگرم در هکتار (C۵) و ۵ تن در هکتار کمپوست (C۶) بود. به­منظور بررسی تلفات کود، غلظت نیتروژن و پتاسیم عصاره خاک در فاصله زمانی ۱۵، ۲۵ و ۵۰ روز پس از انتقال نشاها به زمین اصلی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با وجود اثر معنی دار تیمارها بر خصوصیات اندازه گیری شده، با تغییر روش آبیاری از غرقاب دائم به یک و ۷/۰ برابر تبخیر، ۱۸/۲۱ و ۴۶/۴۲ درصد در مقدار آب صرفه جویی می­شود. با کاربرد کمپوست در خاک به­جای کودهای شیمیایی نیز به­ترتیب ۱۹/۳۹ و ۱۵/۴۸ درصد از نیتروژن و پتاسیم در عصاره خاک کاسته شد. به­طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده تلفیقی از ۵ تن در هکتار کمپوست و ۶۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با آبیاری به­اندازه یک برابر تبخیر از تشت تبخیر، می­توان ضمن صرفه جویی در مصرف آب و حفظ محیط زیست، بیشترین محصول را نیز تولید کرد.

Keywords:

آلودگی آب , پتاسیم , تلفات کود , کود آلی , نیتروژن