سامان فتحی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
عباس صمدی - استاد گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
مسعود داوری - استادیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان
صفورا اسدی کپورچال - استادیار گروه علوم خاک دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

گیاه ذرت نقشی مهم در چرخه غذایی انسان داشته و ارزیابی عوامل موثر بر عملکرد بهینه آن اهمیتی فراوان دارد. وضعیت پتاسیم موجود در خاک، از عوامل موثر بر کمیت و کیفیت ذرت است. پتاسیم نه تنها از نظر مقدار، بلکه از نظر فعالیت های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی نیز نقشی مهم در عملکرد ذرت دارد. هدف از این پژوهش، انتخاب عصاره­گیر مناسب برای تعیین پتاسیم قابل استفاده ذرت در ۱۹ نمونه از خاک­های آهکی استان کردستان بود. به­منظور برقراری ارتباط بین پتاسیم قابل استخراج توسط عصاره­گیرهای مختلف و جذب پتاسیم توسط ذرت، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با دو سطح پتاسیم (صفر و ۳۰۰ میلی­گرم در کیلوگرم خاک با استفاده از سولفات پتاسیم) در سه تکرار انجام شد. غلظت پتاسیم در عصاره گیاه به وسیله دستگاه نشر نوری اندازه­گیری و شاخص­های گیاهی جذب پتاسیم، جذب اضافی، پاسخ گیاه، عملکرد نسبی و افزایش غلظت محاسبه گردید. نتایج نشان داد بین پتاسیم جذب شده به وسیله گیاه با پتاسیم قابل استخراج توسط استات آمونیوم یک مولار (**P≤۰.۰۱, r=۰.۸۴)، کلرید باریم ۰.۱ مولار (**P≤ ۰.۰۱, r=۰.۷۴)، استات سدیم یک مولار (**P≤۰.۰۱, r=۰.۶۹)، کلرید سدیم یک مولار (**P≤۰.۰۱, r=۰.۶۷)، اسید نیتریک ۰.۱ مولار (**P≤۰.۰۱, r=۰.۶۴ ) وکلرید کلسیم ۰.۰۱ مولار (* P≤۰.۰۵, r=۰.۵۵) همبستگی مثبت و معنی­داری وجود دارد. لیکن، عصاره­گیر استات آمونیوم یک مولار با توجه به ارزان بودن، سرعت بالای عصاره­گیری و ارتباط مناسب با جذب پتاسیم، غلظت پتاسیم و عملکرد خشک می تواند به عنوان عصاره­گیری مناسب، برای پیش­بینی پتاسیم قابل استفاده ذرت در خاک­های آهکی استان کردستان مورد استفاده قرار گیرد.

پتاسیم, خاک های آهکی, ذرت, عصاره گیر