محبوبه نبی زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم علف های هرز دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
مجید عباس پور - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
علی اصغر چیت بند - دانشجوی دکتری علوم علف های هرز دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی واکنش برخی ارقام ذرت شیرین و علف های هرز به علف کش های جدید سولفونیل اوره آزمایشی در سال ۱۳۹۱ در مرکز تحقیقات خراسان رضوی اجرا شد. تیمارهای آزمایش عبارت از سه رقم ذرت شیرین شامل دانه طلایی KSC۴۰۳su، مریت Merit و چیس Chase و کاربرد علف­کش­ها شامل نیکوسولفورون، نیکوسولفورون + بروموکسینیل + ام سی­پی­ای، فورام سولفورون، ریم سولفورون + نیکوسولفورون، مزوتریون+ اس-متولاکلر + تربوتیلازین به همراه دو شاهد وجین آلوده به علف هرز و عاری از علف های هرز بودند. آزمایش در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. میزان گیاه سوزی ذرت شیرین بر اساس روش EWRC ارزیابی و زیست توده ارقام ذرت شیرین و علف های هرز در ۴ هفته پس از کاربرد علف کش­ها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که واکنش ارقام ذرت به علف کش بسیار متفاوت بود. رقم مریت با صد درصد گیاه سوزی و بدون بازیابی نسبت به علف­کش­های نیکوسولفورون، نیکوسولفورون + بروموکسینیل + ام سی پی­ای، ریم سولفورون و فورام سولفورون، به عنوان حساس ترین رقم، و ارقام طلایی و چیس با داشتن حداقل درصد گیاه سوزی (گاها تا ۱۰ درصد) متحمل ترین ارقام به علف کش های مورد بررسی بودند. مزوتریون+ اس-متولاکلر + تربوتیلازین تنها علف کش قابل استفاده در رقم مریت بود. اثر علف­کش­ها بر قطر ساقه، تعداد برگ، وزن خشک تک بوته، ارتفاع بوته، طول بلال، قطر بلال، وزن دانه در بلال و وزن چوب بلال معنی دار بود. در بین ارقام، رقم چیس و مریت به ترتیب دارای بالاترین و کمترین وزن دانه بوته ذرت و رقم طلایی دارای وزن دانه متوسطی در بین این دو رقم بود. همچنین، نتایج نشان داد تمامی علف­کش­ها تراکم و وزن خشک علف های هرز تاج خروس، خرفه، پیچک، سلمه تره، اویارسلام و تاج ریزی را به طور معنی داری نسبت به شاهد بدون مبارزه کاهش دادند. به طور کلی می­توان گفت مزوتریون+اس-متولاکلر+ تربوتیلازین بهترین علف­کشی بود که ضمن کنترل مناسب علف های هرز بدون خسارت به ذرت شیرین در تمامی ارقام ذرت شیرین قابل استفاده بود.

حساسیت علف کش, رقم مریت, عملکرد دانه, مزوتریون+ اس- متولاکلر+تربوتیلازین, نیکوسولفورون