سکینه مرادخانی - استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، مرکز خوی، خوی، ایران

میوه انجیر (Ficus carica L.) حاوی مقادیر فراوانی از ترکیبات فنولی، فلاونوییدی و آنتوسیانین ها می باشد که مهم ترین آنتی­اکسیدان های طبیعی هستند. در این پژوهش میوه سه ژنوتیپ انجیر از سه منطقه: قرخ­یاشار، بدل­آباد و پیرموسی واقع در شهرستان خوی، (آذربایجان­غربی) در شهریورماه ۱۳۹۸ برداشت و صفات بیوشیمیایی آنها مورد بررسی قرار گرفت. اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی با روش DPPH، میزان فنل کل، آنتوسیانین کل با استفاده از اسپکتوفتومتری و تعیین مقدار میزان قندهای محلول و پلی­فنل ها با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی­مایع (HPLC) انجام شد. میزان عملکرد آنتی اکسیدانی در میوه ها از ۹۳/۳۶ تا ۶۷/۴۵ درصد متغیر بود. بیشترین میزان فنل کل ۵۹/۴۱۸ میلی گرم در صد گرم وزن تر گالیک­ اسید بود که در ژنوتیپ دوم مشاهده گردید. بیشترین میزان آنتوسیانین ۲۱۹/۱ میلی گرم در صد گرم وزن ­تر بود که در ژنوتیپ اول مشاهده شد. طبق نتایج حاصل از آنالیز قندهای محلول هرسه قند فروکتوز، ساکارز وگلوکز در هر سه ژنوتیپ مشاهده شد. همچنین در این پژوهش ۹ ترکیب پلی فنلی از میوه ی انجیر استخراج شد که به ترتیب: شامل گالیک­اسید، کافئیک­اسید، کلروژنیک­اسید، روتین، کوماریک، رزماریک­اسید، کوئرسیتین، سینامیک ­اسید، آپاژنین می باشد و ترکیب کلروژنیک­اسید با میانگین ۸۸/۳۰ میکروگرم بر گرم به عنوان پلی فنل غالب شناسایی گردید. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، ژنوتیپ­های مختلف انجیر حاوی آنتی­اکسیدان­ها و پلی فنل­های طبیعی می­باشد که در بین آنها ژنوتیپ اول که مربوط به روستای قرخ­یاشار می­باشد حاوی سطوح بالاتری از آنتی اکسیدان و پلی­فنل­ها می­باشد که می­توان این ژنوتیپ را برای برنامه­های اصلاحی آینده پیشنهاد نمود، همچنین می­توان از آن در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد.

آنتوسیانین, آنتی اکسیدان, آذربایجان غربی, انجیر, پلی فنل, قندهای محلول